menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Savaş, Orta Doğu haritası ve Avrupa’nın sınırları

17 1
22.06.2025

İsrail-İran savaşının sıcak gündeminde Orta Doğu haritasına ve Avrupa’nın sınırlarına bütüncül bakma gereği var. (Harita Genel Müdürlüğü)

Birinci haftası geride kalan İsrail ile İran arasındaki savaş derin kaygı uyandırıyor. Korkulan oldu ve ABD’de savaşa katıldı. Senaryolar çeşitli. Savaşın ne kadar süreceği, nasıl sonuçlanacağı İran nükleer programı etrafında gelişen tartışmayı aşmış durumda. Rejim değişikliği gündemde. İran’ın kritik tesisleri, hedefleri vuruluyor. Şehirleri bombalanıyor. Sivil kayıpları artıyor. İran’ın üst düzey komutanları tek tek öldürülüyor. İran dini lideri Ali Hamaney’in kolay bir hedef olduğunu ancak şimdilik öldürülmeyeceğini sosyal medyadan duyuran bir ABD Başkanı var. “Biz İran’ın hava sahasını tam anlamıyla kontrol ediyoruz” mesajı da aynı kaynaktan. GBU-57 rumuzlu bomba da bu savaşın literatürüne girdi. İran’ın İsrail’e yönelik saldırılarının etkisi ise sınırlı gözüküyor. Demir Kubbeyi aşan füzelerin isabet ettiği yerlerde savaşın yol açtığı yıkımı görmek mümkün. Savaş olmasa da modern iletişim araçlarını yalnızca nefret ve kin dağıtma aracı olarak kullanma alışkanlığına sahip olanlar ise bu fırsatı kaçırmıyor. Avrupa’da görüş birliği yok. Tuhaf bir dünyadayız…

İran-Irak savaşının iki yılını Tahran’da eşimle birlikte yaşamıştık.
İlk dış görevimdi. Savaş cephedeydi. Türkiye aktif tarafsızlık politikası izliyordu. Türk Kızılayı Uluslararası Kızılhaç adına savaş esirlerinin değişiminin gözetimini sağlıyordu. Tahran semalarında Irak Mirage uçaklarının gökyüzünde bıraktığı izler hafızamda. Elbruz dağlarından Güneye doğru yayılan Tahran’ın bombalandığı dönemi gördüm. İran uçaksavarlarının sesi ile savaş uçağının bıraktığı bombanın patlama sesini ayırmak zor değildi. Bir keresinde Mirage uçağının neredeyse pilotunu görecek kadar alçaktan uçtuğunu anımsıyorum.
Şehrin kuzeyinde bulunan Büyükelçiliğimiz rezidansındaydım, çok da uzakta olmayan Ayetullah Humeyni’nin ikametgahının hedef alındığının kısa dalga radyodan dinlediğim BBC aynı akşam ilk haber olarak vermişti. 1987’de Füzeler savaşı başlamadan Tahran’dan ayrılırken İran’ın Kerbela harekatları devam ediyordu.
Sonra kendimi birden Kuzeyin Venedik’i olarak bilinen Bruges’deki Avrupa Koleji’nde buldum. Türkiye, 14 Nisan 1987’de o zamanki adıyla Avrupa Ekonomik Topluluğu’na tam üyelik başvurusunu yapmış, belki müzakereler açılır düşüncesiyle Dışişleri Bakanlığı genç diplomatlar arasından AB uzmanı yetiştirme kararı almıştı.

İster Rusya-Ukrayna, ister İsrail-İran savaşı ya da Hindistan-Pakistan savaşı olsun, aslında zihnin coğrafyası tek bir bölgeye........

© yetkinreport.com