Avrupa-Türkiye: Demokrasi, Güvenlik, İki Önemli Ziyaret ve Bir Harita
Türkiye’ye yönelen bakışta demokrasiden güvenliğe geçiş, demokratik güvenliği esas alan bir bakışın terk edilmesi anlamına gelmez. Fotoğraf 16 Mayıs 2025’te Arnavutluk’taki Avrupa Siyasi Topluluğu toplantısından. (Foto: Cumhurbaşkanlığı)
Birleşik Krallık Başbakanı Keith Starmer’in 27 Ekim’de, Almanya Federal Cumhuriyeti Şansölyesi Friedrich Merz’in ise 30 Ekim’de ülkemize yapmış oldukları resmi ziyaretler Avrupa’nın Türkiye’ye bakış penceresinde demokrasiden güvenliğe geçiş yorumlarına zemin oluşturdu. Diğer yandan, AB’nin resmi internet sitesinde Birliğin genişleme sürecine ilişkin bilgi verdiği ifade olunan “2025 aktüel durum” başlıklı bir açıklama çerçevesinde yer alan AB adayları haritasında Türkiye’nin “kırmızıya alınan tek ülke” olduğu yönünde haberler dikkati çekti. Bazı ikili işbirliği alanlarında ilişkilerin gelişmesi; stratejik hedefimiz olan AB üyelik yolunda bundan yirmi yıl önce başlayan müzakerelerde kırmızı ışık…
Avrupa’yı, Avrupa’nın Birliğini ve AB’yi tek bir gövdeye sığdırmanın doğru olmadığını düşünüyorum. Avrupa ülkelerinin Türkiye ile ikili ilişkileri ile AB’nin Türkiye ile ilişkilerinin dinamiği aynı olmayabilir: Birbirlerini güçlendiren bir seyir içine girdiği dönemler yaşayabildiğimiz gibi birbirlerinden farklılaşan seyirleri gördüğümüz dönemler de oldu.
Birleşik Krallık artık AB üyesi değil, ancak son gelişmeler karşısında Avrupa’nın özellikle güvenlik ve savunma ayağında birliğinin ivme kazanması yönünde önde gelen bir aktör. Londra’nın 2025 yılı içinde Fransa’nın yanısıra ev sahipliği yaptığı ve Türkiye’yi de davet ettiği birçok Zirve toplantısı Birleşik Krallığın bu konumunu çarpıcı şekilde gösterdi. Starmer, Türkiye’nin Avrupa’nın güvenlik mimarisinde önemli bir konuma sahip olduğunu bilincinde. Almanya Şansölyesi Merz için de bu söylenebilir.
Bakışlar farklı alanlarda değişim gösterebiliyor. Öncelikleri ulusal çıkarlar, bölgesel ve küresel sınamalar belirleyebiliyor. Geçmişte bunun örnekleri var. Ukrayna’ya bakışın ne denli değiştiğini son yıllarda görüyoruz. Avrupa sahnesinin iniş çıkışlarla dolu bir geçmişi var. Avrupa’nın birliği yönündeki çabalar bundan ister istemez etkileniyor. Ortak vizyonun sahipleri ve unsurları, güç eksenleri sabit kalmıyor.
Avrupa’nın güvenlik mimarisi denildiğinde bunu “demokratik güvenlik” konsepti dışında düşünmemeliyiz. Ne İngiltere ne Almanya Avrupa güvenlik mimarisini bu konsept dışında düşünür. Avrupa Konseyi (AK), Kuzey Atlantik........





















Toi Staff
Gideon Levy
Tarik Cyril Amar
Stefano Lusa
Mort Laitner
Sabine Sterk
Robert Sarner
Ellen Ginsberg Simon