Sayın okurlarım,
Fındık tarımı, yıllarca yanlış ve eksik yapılmaktadır.
Yanlış yapılan uygulamalar zamanla doğru imiş gibi algılanmakta, uygulamalara devam edilmekte, üzerine kitaplar broşürler yazılmakta, Tv lerde yanlışlığına bakılmadan yayınlar yapılmaktadır.
Bunlardan biride; “Fındık dallarında, yüksek verimliliğin genel olarak 20-25 yaşlarına kadar devam ettiği, bu yıllarda yan dallar üzerindeki dalcıkların sıklaştığı, yıllık sürgünlerin kısaldığı ve verimden düşmeye başladığı kabul edilerek, dalların 20-25 yaşlarında dibinden kesilmesi” dir.
Fındıkçılar, çiftçiler, budamacılar arasında bu görüş adet haline gelmiş, budama yapılan, bahçelerde 25-30 yaşına gelmiş dallar verimlide olsa verimsiz de olsa, verimden düştü diye kesilmektedir. Belki daha 10-20 yıl ürün verecek dallar 20-30 yaşlarında kesilmektedir.
Bunun kanıtı budama yapılan bahçelere bakıldığında 25-30 yaşlarından daha yaşlı dalların görülmemesi, çok nadir olmasıdır.
20-30 yaşlarında dal kesilmez mi? Kesilir elbet. Yaralanmış, kurumuş, kırılmış, kurt vurmuş vs gibi dallar her zaman dibinden kesilir ocaklardan uzaklaştırılır.
Fındık bahçeleri tekniğine göre kurulmamıştır. Yanlış kurulmuştur, kurulmaktadır. Dikim tekniğine uygun yapılmamıştır. Yanlış yapılmıştır, yapılmaktadır. Budama tekniğine göre yapılmamıştır. Hatta hiç yapılmamıştır, yapılanda yanlış yapılmıştır, yanlış yapılmaktadır. Bakım tekniğine uygun yapılmamıştır. Yapılan da yanlış yapılmıştır, yapılmaktadır. Ocaklarda dallar budama yapılarak büyütülmemiş. Kendi halinde büyümüş, büyümektedir. Çiftçilerin hatası olan yanlış uygulamalardan dolayı dallar dar alandan çıkmakta, sık, yan yana, bitişik, kavak ağacı gibi uzun boylu büyümek-te ve sürgünleri kısa ve az sayıda oluşmaktadır. Bu şekilde büyüyen fındık dalları, en geç 25-30 yaşlarında verimlerinin düştüğü kabul edilerek kesilmektedir.
Fındık dallarının verimliliği, optimum yılları, ömrü hakkında bilgi edinebilmek için bu dalların tekniğine göre yetiştirilip bir ömür boyu dikim ve budamasının yapılıp takibe alınması ve tespit edilmesi gerekirken, tamamen yanlış uygulamalarla kendi halinde verimsiz yetişen dallara bakarak, fındık dallarının optimum verim yaşı, verimden düştüğü yaşlar ve kesilmesi gereken yaşlar hakkında karar verilmesi doğru değildir.
Yanlış yapılan uygulamaların sonuçlarının doğru gibi algılanması yanlıştır. Ben 1978-1999 yılları arasında Fındık Araştırma Enstitüsü'nde çalıştım. Fındık dalların-da, 20-25 yaşlarına doğru dalcıklarının sıklaştığına ve yıllık sürgünlerin uzunluğuna kısalarak verimden düşmeye başladığına, düştüğüne dair bir çalışmaya rastlamadım. Görmedim. Yaptığım sorgulamada da 2000 yılından günümüze kadar zamanda bu uygulamayı doğrulayacak bir çalışma yapılmadığını tespit ettim.
Bu duruma göre........

© Yeşilgiresun