Mutfak enflasyonu ve kart ekonomisinin yükselişi
Türkiye’de son aylarda ekonomiyi en yakından hissedilen iki büyük başlık var: gıda fiyatlarındaki hızlı yükseliş ve kartlı ödemelerin patlaması. Ziraat Odaları Birliği (TZOB) verilerine göre, mutfakta yaşanan artışlar “dezenflasyon” söylemlerini gölgede bırakırken, öte yandan Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verileri halkın giderek daha çok kredi ve banka kartına yöneldiğini gösteriyor.
Bu tablo, bir yandan sofradaki fiyatların sürekli artmasını, diğer yandan da vatandaşın ay sonunu getirmek için kartlara daha çok yüklenmesini açıkça ortaya koyuyor.
⸻
Mutfakta yangın: Marul zirvede, patates cep yakıyor
Eylül ayı TZOB verileri çarpıcı:
• Marul fiyatı bir ayda e,1 artarak 38,52 TL’den 63,58 TL’ye çıktı.
• Sivri biber T yükselerek 47,45 TL’den 73,06 TL’ye fırladı.
• Kabak 8,8 artışla 46,5 TL’ye ulaştı.
• Patates 7,7 zamla 19,08 TL’ye çıktı.
Yani sofranın en temel sebzeleri bile adeta lüks haline geldi. Patates ve soğanın bir zamanlar “dar gelirlinin dostu” olduğu günlerden, bugün pazarda tek poşet almak için bile hesap yapılır günlere geldik.
Orta düzeyde artışlarda da tablo pek iç açıcı değil: yeşil soğan , kuru soğan , kuru kayısı zamlandı. Görece daha sınırlı artışlar bile çift haneli: ayçiçek yağı , patlıcan %8,8 yükseldi.
Bu rakamlar şunu gösteriyor: enflasyon rakamları düşüyor denilse bile vatandaşın hissettiği enflasyon mutfakta hâlâ çok yüksek.
⸻
Kart ekonomisinin........
© Yeniçağ
