Toplum mühendisliği ifadesi belirli bir amaca yönelik olarak toplumun düşünce ve davranışlarını yönlendirme işi veya çabası anlamında kullanılan bir ifade ve bu kavram son zamanlarda sık sık karşımıza çıkıyor. Popüler kültürde önemli bir yer tutan ve uzun yıllardır toplum mühendisliğinin aygıtları olarak kullanılan sinema, televizyon ve sosyal medya toplumun düşünce kalıplarının şekillendiriyor. Hatta öyle etkili ki, birisi karşınıza çıkıp bir film ya da diziden öğrendikleriyle sizin eğitimini aldığınız mesleğinizin gereklerini ve bilginizi bile yargılayabiliyor. Aslında burada anlatmak istediğimi bir doktora tezinde bile ortaya koymanın zor olduğunun farkındayım. Buna rağmen propagandanın bu türünün sosyo-politik hayatımızdaki etkisine değinmeyi hayati önemde buluyorum.

Toplum artık birçok şeyde olduğu gibi temel eğitimini almadan önce; tarihi, devleti, devlet aklını ekranlardan öğreniyor. Ekranlardan toplumun zihnine boca edilen bilgi ve değerler etik olarak çok tartışmalı. Mesela Türk toplumunun eğitim hayatının şekillenmesinde “Hababam Sınıfı” roman, tiyatro ve sonra sinema versiyonları ile çok etkili olmuştur. Türk sinema tarihi açısından önemli izleri olduğunu kabul etmek lazım ancak; haytalık, tembellik, kopyacılık, lakap takma, hatta öğrenci-öğretmen ilişkilerinde laubalilik gibi birçok olumsuzluğu normalleştirmek gibi eleştirilecek tarafları da olmuştur. Yine uzun süre ekranlarda kalan Kurtlar Vadisi isimli televizyon dizisi de kendi alanında birçok başarıya imza atmış ve mafya, “derin devlet”, devlet içi gizli yapılanmalar, istihbarat operasyonları gibi kavramları kurgu olarak konu edinmişti. Mafyaya özendirmek gibi eleştirilere maruz kalan dizi diğer yandan devlet kavramı ve devlet anlayışındaki önermeleriyle de eleştirilmeliydi. Dizi ve sinema filmleri şeklinde 15 yıl boyunca gündemde olan bu seri........

© Yeniçağ