İnternet, pasaport aramıyor. Veri alış-verişinde aramadığı gibi, çalışma ilişkilerinde de durum pek farklı değil. Sabah uyanıyorsunuz. Kahvenizi Singapur'da içiyorsunuz. Toplantınızı Barselona saatine göre yapıyor, verginizi Estonya'da ödüyor, sosyal sigorta sistemine ya da çalışma yasalarına hiçbir yerde tabi olmuyorsunuz.

Bu bir şaka ya da kurgu değil. Günümüz dünyasının çalışanı, eski sistemlere sığmıyor artık. Dijital göçebe bu dünyada ama hiçbir yere ait değil. Dijital göçebeliği; uzaktan çalışan bireylerin farklı ülkelerde, çoğu zaman vizeyle, projeye bağlı olarak (nadiren bir işverene) yaşam sürmesi olarak tanımlayabilirim.

Ancak bu modelin büyümesiyle birlikte eski sistemler kendilerini sorunlar yumağında bulmaya başladılar.
– Bir kişi hangi ülkenin sosyal güvenlik sistemine dahil olur?
– Nerede vergi verir?
– Uzaktan çalıştığı ülkeye katkı sunmadığı hâlde orada kalmasının meşruiyeti nedir?
– Dijital göçebenin göçebe ailesi ne olacak? Eğitim, sağlık, kimlik ve benzeri sorunlar.

Dijital göçebe vizesi, bir kişinin kendi ülkesindeki işverene bağlı kalmak veya kendi uzaktan çalışmasını sürdürmek koşuluyla, başka bir ülkede geçici süreyle ikamet edip çalışmasına olanak tanıyan özel bir vize türüdür. Estonya, dijital göçebeler için özel bir oturum vizesi çıkardı. Portekiz ve Gürcistan ise düşük vergi........

© Yeniçağ