Açıkçası Afganistan’a ilk gittiğimizde zihnimizde bizim de önceden duyduklarımızın etkisi çoktu. Yarım asırdır gün yüzü görmemiş bu ülkede 2 buçuk yıl önce işbaşına gelmiş olan bir yönetimin elbette her şeyi bu kadar kısa süre içinde halletmiş olmasını bekleyemezdik. Ancak kimsenin Taliban’ı anlayışla karşılama gibi bir durumu yok, esasen kimsenin öyle bir derdi de yok. Herkes önüne konulan haberleri kendi zevk ve beklentilerine göre konulduğu şekliyle tüketmekle yeterince mutmain.

Oysa 20 yıl süren ABD işgaline son vermiş olan ve ardından 2 buçuk sene gibi bir süre içinde hem uyuşturucu sorununu hem de toplumsal barışı inanılması zor bir yolla çözmüş olan bir hareket her zaman her yerde bir dikkati ve ilgiyi hak eder. O yüzden bir buçuk yıl önce ilk gittiğimizde Edward Said’in kitabının başlığı olan deyimiyle “haberlerin ağında” bir Afganistan vardı. Bu ağın ardında ne vardı? İnsanları ABD uçaklarının kanatlarına tekerleklerine tutunup kaçmaya sevk edecek kadar dehşete salan Taliban neydi, gelişi ne anlama geliyordu? İnsanlar neden can havliyle kaçıyordu? Can havliyle kaçtıkları Taliban iş başına geldiğinde neden yaptığı ilk iş genel bir af ilan etmek oldu ve bu affı uygulamayı nasıl başarabildi?

İşin aslını görmeye gitmiştik. Gördüğümüz şeyleri aktardık, ki gördüğümüz duyduklarımızdan çok farklıydı. Sadece bu farkı ortaya koymak bile insanlarda bir şaşkınlık uyandırmaya yetiyordu. Ancak bazılarının duyduklarına inanmaya her zaman daha yatkın olmaları gibi evrensel bir gerçek var. Balıkların gerçeklik algısı azıcık güçlü olsa ağlara veya oltalara gelirler mi?

Sonra ikinci gidişimizde önceki ziyaretlerimizdeki izlenimlerimizi daha da pekiştiren hatta mevcut durumun sürekliliğini teyit eden bir gidişatı kaydettik. Gördüğümüzü aktarmak, elbette görme biçiminden bağımsız olmuyor. Farklı bir görme biçimimiz olduğu doğru. Her şeyi en kötü tarafından görmek de var, başka türlü gösterir her şeyi. Her şey olabildiğince kötüydü zaten Afganistan’da. İşgal vardı, uyuşturucu vardı, büyük hayat pahalılığı, işsizlik, düşük hayat kalitesi vardı ve Afgan halkını kitleler halinde göçe zorluyordu. Bütün bu alanlarda şimdi göçmenlerin geri dönüşüne yol açan........

© Yeni Şafak