Bir tebrikle başlayayım. Avrupa Konseyi Parlamenterler Birliği’nin yüksek prestijli ödülü “Europe Prize”ı bu yıl Gaziantep Büyükşehir Belediyesi kazandı. Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin şehrini 1955’ten bu yana verilen bu ödülde ödül alan dördüncü Türkiye şehri yapmayı başardı.

Sonra da geleyim bu ödülü bahane ederek konuşmak istediğim meseleye. Fatma Şahin’in ödül için hazırladığı adaylık filminde yaptığı 3 temel vurgu var. İlki “temiz ve yenilenebilir enerji”, ikincisi “sürdürülebilir kalkınma”, üçüncüsü de “yeşil şehir.”

Burada bir şerh düşeyim. Bu kavramlar, Batı dünyasının zaman zaman “politik gerekçelerle” önümüze koyduğu kavramlar ama işin burası önemsiz. Önemsiz, zira bugün “şehirlerin ruhu” konusunda bu kavramsallaştırmaları oldukça işlevsel buluyorum.

Geçtiğimiz cuma, bir dost meclisinde “şehre göre insan modellemesinden insana göre şehir modellemesine geçmek gerekir” minvalinde bir cümle kuruldu. Bu, aslında şu demek: Sanayi devrimiyle birlikte gelişen neredeyse tüm şehirlerde, şehrin insana uyumlanması, şehrin insana göre gelişimi değil de insanın şehre uyumlanması gözetildi. Bu, kâr maksimizasyonu hedefinden bir gram şaşmayan kapitalizm için büyük bir zorunluluktu aynı zamanda. İkinci Dünya Savaşı’nı takiben yeniden şekillenen Avrupa şehirleri “bu iş böyle olmayacak galiba” denilerek belirli başlı kriterlere, bazı şehircilik........

© Yeni Şafak