menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Ah Menderes… Evet “onlar” yaptılar!

52 41
28.05.2025

27 Mayıs ihtilalinden birkaç gün evvel Adnan Menderes’in Ankara’daki köşkünün terasında bir aşağı bir yukarı yürürken aşağıda nöbet tutan askeri işaret ederek şöyle dediği aktarılır:

-

“Kardeşim! Şu Ankara’ya bak! Şu ufka bak! Şu Mehmetçiğe bak! Bu Mehmetçik mi bana ateş edecek? Ben ki onun köyüne yolu götürdüm, suyu götürdüm, makineyi, işi, parayı götürdüm… Onun için, Ayşe’si için, Fatma’sı için, anası için, babası için neler yapmadım? Ben gecemi, gündüzümü, bunlara adamadım mı? Bunlar mı ihtilal yapacaklar?..”

(Şevket Süreyya Aydemir, Menderes’in Dramı, s. 437)

1960 yılının nisan ayı geride kalırken Ankara’da bir ihtilalin patlamak üzere olduğu artık aşikardır ancak Başvekil Menderes, böyle bir müdahaleyi ihtimal dahilinde görmez. Oysa, muhalefet ve dönemin medyasının inşa ettiği darbe iklimi Ankara’ya çoktan sirayet etmiştir. İhtilale giden yolun kilometre taşları İstanbul ve Ankara’da döşenmeye başlamıştır bile…

Beşinci ayın beşinde saat beşte (05. 05.1960, 17:00); Kızılay’da, Demokrat Parti karşıtı öğrencilerin eylemi “555K” koduyla tanımlanmıştı. O gün meydanda toplanan üniversiteliler, sözlerini değiştirdikleri Plevne Marşı’nı okuyorlardı:

‘’

Olur mu böyle olur mu?

Kardeş kardeşi vurur mu?

Kahrolası diktatörler.

Bu dünya size kalır mı?

Kızılırmak akmam diyor.

Etrafını yıkmam diyor.

Ünü büyük İsmet Paşa

Ben sözümden dönmem diyor.

’’

CHP’nin eski genel başkanlarından Altan Öymen, üniversite öğrencisi olarak 555K........

© Yeni Şafak