Enflasyonun sebebi talepse, Almanyada enflasyon uçuyor olmalıydı
Hükümet, enflasyonla mücadele adı altında bir taraftan vatandaşların gelirlerini tırpanlamaya, vergiyi tabana yayma adı altında da vatandaşların sırtına ekstra vergi yükü yüklemeye devam ediyor. Tabiri caizse, çift yönlü kemer sıkılıyor!
Bunun neticesinde ahı gitmiş vahı kalmış vatandaşların en temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamaması sebebiyle enflasyonun düşüyormuş gibi görünmesine de büyük bir başarı hikayesi olarak takdim ediyorlar.
Ülkemizdeki enflasyonun talep kaynaklı olmadığını Milli Ekonomi Modeli'nin sahibi Prof. Dr. Haydar Baş 1990'lı yıllardan itibaren sıkça ifade etmişti, bizler de her fırsatta bu tespitin altını çiziyoruz. Farklı örneklerle de bunu yıllardır izah etmeye çalışıyoruz.
Asgari ücret üzerinden bir değerlendirme yaparsak, Türkiye'de Eylül 2025 itibarıyla; asgari ücret 22 bin 104 lira, yıllık enflasyon ise yüzde 33.29.
Almanya'da ise asgari ücret saatlik bazda 12,82 euro. Haftada ortalama 40 saat çalışan bir işçinin asgari ücreti aylık 12,82X160 = 2051 euro olur. 14 Ekim 2025 itibarıyla Euro/TL kuru 48,48 olduğu dikkate alındığında bir Alman işçinin asgari ücreti 99 bin 432 liraya denk gelir.
Şimdi dikkat edin; asgari ücreti yaklaşık 100 bin lira olan Almanya'nın yıllık enflasyonu ne kadar biliyor musunuz? Sadece yüzde 2,4.
Hatta Türkiye'de asgari ücretle geçinmeye çalışanların oranı yüzde 50'den fazlayken, Almanya'da sadece yüzde 8 civarında.
Eğer enflasyon talep bazlı olsaydı, Türkiye'deki enflasyon Almanya'nın enflasyonundan çok daha düşük olmalıydı ya da Almanya'da bu asgari ücretle enflasyon uçuyor olmalıydı ama öyle değil. Demek ki enflasyon talep bazlı değil. Prof. Dr. Baş'ın modelinde vurguladığı gibi "maliyet" bazlı.
Eğer enflasyonun maliyet bazlı olduğu kabul edilirse, maliyetleri aşağıya çekmek için bir mücadele verilmesi gerekiyor. Olması gereken buyken, maliyet artırıcı finansal politikalar, ithalat politikaları, yanlış madencilik ve enerji politikaları aynen devam ediyor. Talep enflasyonuyla mücadele edildiği için de vatandaşların geliri "bilinçli" olarak........





















Toi Staff
Gideon Levy
Tarik Cyril Amar
Mort Laitner
Stefano Lusa
Mark Travers Ph.d
Andrew Silow-Carroll
Ellen Ginsberg Simon