menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Atık suların sessiz çığlığı: Türkiye’nin görmezden geldiği gerçek

16 10
15.09.2025
Uyuşturucu meselesi Türkiye'de genellikle polis baskınları, mahkeme haberleri ya da gençlerin dramlarıyla gündeme gelir. Oysa dünyada çok daha sessiz, ama en güvenilir yöntemlerden biri var: atık su analizleri.

İnsanların kullandığı maddeler vücutta parçalanıyor ve metabolitleri kanalizasyona karışıyor. Yani şehirlerimizin altından akan atık sular, toplumun gizli tüketim alışkanlıklarının aynası haline geliyor. Avrupa'da, Avustralya'da, Latin Amerika'da bu yöntem çoktan ulusal ölçekli programlara dönüşmüş durumda. Bizde ise birkaç akademik çalışmanın dışında yok denecek kadar az. Buna rağmen her gün "rekor ele geçirildi" haberleri duyuyoruz. Veriyi görmezden geliyoruz, ama sorun büyümeye devam ediyor.

DÜNYADA TABLO: KOKAİN VE SENTETİKLER YÜKSELİŞTE

Birleşmiş Milletler Uyuşturucu ve Suç Ofisi'nin (UNODC) 2025 raporu açık: kokain küresel pazarda rekor kırıyor. Kuzey Amerika, Avrupa ve Güney Amerika hâlâ en büyük pazarlar.

Ama daha da çarpıcı olan, sentetik uyuşturucuların yükselişi. Düşük maliyet ve kolay gizlenebilirlik nedeniyle metamfetamin ve amfetamin türevleri hızla yayılıyor. 2023'te ATS (amfetamin tipi uyarıcılar) ele geçirmeleri dünya genelinde rekor kırdı. Sentetik opioidler (fentanil ve türevleri) ise ölümcül bir tehdit olarak öne çıkıyor.

UNODC ayrıca bugüne kadar 1240 yeni psikoaktif madde (NPS) tespit etti. Bunların @'ı sentetik kannabinoid, #'ü katinon. Yani "tasarım uyuşturucular" artık klasik maddelerin yerine geçmeye aday.

TÜRKİYE'NİN FOTOĞRAFI: METAMFETAMİN PATLAMASI

Türkiye'de yapılan en geniş atık su çalışması 2019'da 11 şehirde gerçekleştirildi (Adana, Diyarbakır, Şanlıurfa, Gaziantep, Kayseri, Mersin, Konya, Erzurum, Trabzon, Van ve Ankara). Sonuçlar endişe vericiydi:
  • Gaziantep metamfetaminde açık ara önde (172 mg/1000 kişi/gün).
  • Kayseri ikinci sırada (60,5 mg/1000 kişi/gün).
  • Adana'da 2016–2017'de 3 mg olan........

    © Yeni Mesaj