Tevhidi düşünce
İstanbul İlim ve Kültür Vakfı ile İstanbul Medeniyet Enstitüsü iş birliğiyle düzenlenen “Sanattan Tevhide Çalıştayı”, Ya da “Tevhitten Sanata Çalıştayı” 29 Kasım 2025 tarihinde İstanbul'daki Rami Kütüphanesi’nde yapıldı. Çalıştayda yer aldığımı, yoğun ilgi ve tebliğ niteliğindeki çalışmalardan faydalandığımı belirtmeliyim. Çok sayıda akademisyen, uzman ve sanatçının tevhidi anlayışta büyük sanatkâra olan hayranlık ve yolculuğun “Sanat ve Kutsal”, “Sanat ve Temsil”, “Sanat ve Ta’lim” ile “Sanat ve Hayat” başlıkları altında gündeme alındığını ifade edelim.
İstanbul İlim ve Kültür Vakfı Başkanı Said Yüce açılış konuşmasında “En büyük sanat ve en büyük sanatkârı konuşmanın her şeyden daha elzem olduğunu düşündük.” diyerek “Kâinatın sahibini tanımamanın en büyük cehalet olduğunu” belirterek sözü Çalıştay Başkanı Doç. Dr. Rasim Soylu’ya bıraktılar: “Sanatı okumak için rehberlere ve muallimlere ihtiyaç vardır. Hikmetin ve sanatın Müslümanın yitik malı” olduğunu ifade eden Soylu, “hikmeti ve irfanı arayıp bulmak için” bir araya geldiklerini ifade ettiler. Çalıştay Sekreteri Mehmet Arif Vural ise, “Tevhitten Sanata-Sanattan Tevhide” düşüncesini ana ilke olarak belirlediklerini ifade etti. Rami Kütüphanesi Müdürü Ali Çelik, bu önemli buluşmayı ağırlamaktan memnuniyet duyduklarını belirterek düzenledikleri seminer, söyleşi ve çalıştaylar içinde “Sanattan Tevhide” yeni başlangıçlara vesile olacağına inandığını ifade ettiler.
IRCICA Genel Direktörü Prof. Dr. Mahmut Erol Kılıç, “kâinatta bulunan her şey birbirinin tamamlayıcısıdır” diyerek sanatların “maddi imkânlarla icra edilmesine rağmen ötelerin ötesinden duyuşlar taşıdığına” vurgu yaptı. Sivas Divriği Ulu Camii mimarisindeki Taçkapı örneğiyle hat ve musiki icrasına dikkatleri çekerek, “her ne şey ki tezahürdedir, perdelerden bir perdedir” diyerek perdelerden kurtulmanın yolunun bulunabileceğini ifade ettiler. Türk Tasavvuf Musikisi ve Folklorunu Araştırma ve Yaşatma Vakfı Başkanı Ahmet Özhan’nın, “Sanatkâr yoktur, zanaatkâr vardır” diyerek asıl sanatkârın Allah (cc) olduğunu vurguladılar. Tekvin ve Sani sıfatlarının Cenabı Hakk’a ait olduğunu her şeyin izafi ve dönüşüme muhtaç bulunduğunu vurgulayan Özhan, “mimari ve müziğin Allah'ın ilminden izler taşıdığını” kaydettiler. Sanatla uğraşanların kendi payına “hikmeti” bulmaya çalıştığını ifade ettiler.
Mutlak güzelliğin kaynağı tevhittir. Sanatın ve estetiğin yegâne kaynağının, şeksiz ve şüphesiz Allah'ın varlığına ve birliğine........





















Toi Staff
Penny S. Tee
Sabine Sterk
Gideon Levy
Mark Travers Ph.d
Gilles Touboul
John Nosta
Daniel Orenstein