Fetih kutlamaları bize kimliğimizi hatırlattı

MUSTAFA ARMAĞAN

İstanbul’un fethinin 572. yıldönümündeyiz. Fethi çok konuştuk ama fethin kutlamalarının bir başka fethi başlattığını ise konuşamadık.

Cumhuriyet tarihinin içinde belli dönüm noktaları vardır. Ekonomik değil, kültürel kırılma noktalarıdır bunlar. Onlardan biri, 1950’lerde yakalamıştır Türkiye’yi. Şimdi 572 yıl önceye değil, 72 yıl önceye uzanıp beraberce bakalım tarihin penceresinden.

1953 yılında İstanbul’un Fethi’nin 500. yıl kutlamaları yapılacaktır. Görkemli törenler yapılması kararlaştırılmış, enstitü ve dernekler kurulmuştur.

1953 yılının 29 Mayısına yaklaştığımızda Yunanistan bize bir nota vermiş ve Fethi böylesine görkemli törenlerle kutlamanın ilişkilerimizi bozacağını ihtar etmişti. (O tarihte İstanbul’da 200 bin Rumun ve ilaveten 1930 Anlaşmasına binaen gelip yerleşen on binlerce Yunanistan vatandaşının yaşadığını biliyoruz.) Türkiye de Batı dünyası ile ilişkilerini bozmamak hatrına kutlama hazırlıklarını durdurmuştu.

Evet, devlet kutlamaları iptal edildi, hatta Reisicumhur Bayar Merzifon’a bir askeri birliği denetlemeye gitti, Başbakan Menderes de Kraliçe II. Elizabeth’in taç giyme merasimine. İstanbul’daki yarı resmi törene sadece iki İstanbul Milletvekili katıldı. Lakin halk kutlamalara öylesine büyük bir coşkuyla katıldı ki, Fatih Sultan Mehmed’i temsil eden aktör beyaz bir atın üzerinde Topkapı’dan şehre girerken, onun bacaklarına sarılıp, “Kurtar bizi sultanım!” diye........

© Yeni Akit