menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

İngiliz işçi sınıfını enternasyonalist mi zannediyorsunuz?

13 0
30.10.2025

Yıldırım Koç yazdı…

www.yildirimkoc.com.tr

Hiçbir ülkenin işçi sınıfı ve sendikacılık tarihini bilmeyen bazı kişiler, işçi sınıflarının enternasyonalist olduğunu, diğer bir deyişle, tüm dünyadaki işçilerin kapitalizme karşı kader ve mücadele birliği içinde olduğunu veya olması gerektiğini ileri sürüyor. Şaşırmamak mümkün değil. “Kulaktan dolma” diye eleştirdiğimiz düzeyde bile bilgi sahibi olmadan, ahkam kesiyor.

Amerikan ve Alman işçi sınıflarının nasıl milliyetçi ve hatta şoven olduğunu daha önceki yazılarımda özetlemiştim. Bunu eleştirenler gerçeklikten o kadar uzak ki, içlerinden biri bile, Amerikan işçi sınıfı tarihinde çok özel bir yeri olan ve yaklaşık 12 yıl çok militan bir mücadele yürüten Dünya Endüstri İşçileri (IWW, Industrial Workers of the World) örgütünden söz etmedi. Halbuki bu örgüt gerçekten enternasyonalist bir mücadele verdi; ancak hem çok az sayıda işçiyi örgütledi, hem de ömrü çok kısa oldu.

İnanın, bilmeden bildiğini sanana dert anlatmak, deveye hendek atlatmaktan çok daha zor.

Bu yazıda, sömürgecilik ve enternasyonalizm konularında İngiliz işçi sınıfının tavrına ilişkin bazı bilgiler aktarayım. (Daha geniş bilgi için bkz. Yıldırım Koç, Batılı İşçi Sömürüye Ortak, 2. Baskı, Bilgi Yay., Ankara, 2006;149-195; Yıldırım Koç, Avrupa İşçi Sınıfları, Epos Yay., Ankara, 2011)

İngiltere’de işçi sınıfı tarih sahnesine erken çıktı. Sendikacılık ise 19. yüzyılın başlarında yaygınlaşmaya başladı. 1868 yılında Sendikalar Kongresi (TUC) kuruldu. Günümüzde İngiltere, işgücü içinde işçi sınıfının oransal olarak en yüksek bulunduğu ülkelerden biridir. Gelir getirici bir işte çalışanlar içinde ücretlilerin oranı 1980 yılında yüzde 91,9 iken, günümüzde yüzde 86,6 oldu. Diğer bir deyişle, İngiltere toplumunun yaklaşık yüzde 90’ı işçi sınıfından oluşmaktadır. Ülkede 25 milyondan fazla işçi vardır. İngiliz işçileri arasında sendikalaşma oranı 1979 yılında yüzde 55,8 iken, 1998 yılında yüzde 29,6’ya düştü. 2024 yılındaysa yüzde 22,0 oldu. Diğer bir deyişle, İngiliz işçi sınıfı kendi içinde bile kader ve mücadele birliğini gerçekleştirememiştir.

Tarihin en eski ve örgütlenme geleneğini kesintiye uğramadan sürdürmüş İngiliz işçi sınıfının sömürgeler konusundaki tavrı ve davranışı ne oldu? Sömürgelerdeki işçilere enternasyonalist bir anlayışla yaklaştı mı? Onlarla kader ve mücadele birliği yaptı mı? Bugün anti-emperyalizm konusunda ne tür bir çizgi izliyor?........

© Veryansın TV