Yıldırım Koç yazdı…

Çekoslovakya 20-21 Ağustos 1968 günleri Varşova Paktı üyesi Sovyetler Birliği, Polonya, Bulgaristan ve Macaristan silahlı kuvvetleri tarafından işgal edildi.

İşgal olayı, sosyalist/komünist partiler ve bu partilerin iktidarda bulunduğu ülkeler arasındaki ilişki konusunda çok temel bir tartışmaya yol açtı.

Sosyalizm bir ülkenin kendi halkı tarafından kurulacak ve onların iradelerini mi yansıtacaktı; yoksa bir başka ülkenin sosyalistleri, bu ülke halkının iradesini hiç sayarak ona silahlı güçlerini de kullanarak belirli bir anlayış ve uygulamayı dayatacak mıydı?

Bu dönemde Sovyetler Birliği ile Çin Halk Cumhuriyeti arasındaki ilişki çok gergindi.

Çin Halk Cumhuriyeti’nde, Çekoslovakya’nın işgalinin ertesi günü yayınlanan makalede, Sovyetler Birliği’nin Çekoslovakya aleyhine “bir faşist saldırı eylemi” gerçekleştirdiği ileri sürüldü. İddiaya göre, bu tavır Sovyet “sosyal emperyalizmi”nin sosyalist sloganlar arkasında gizlenmesiydi. 3 Eylül 1968 tarihli bir yazıda da proletarya enternasyonalizminin, büyük bir gücün küçük ülkelere zorbalık yapması anlamına gelmediği belirtildi. Kardeş bir ülkeyi işgal amacıyla asker göndermenin ve onun bağımsızlığını ve egemenliğini ayaklar altına almanın ve meşru yönetimini devirmenin faşist politikalar olduğu ileri sürüldü. Yapılanın gangsterlik olduğu ve bunun, hiçbir sosyalist ülkenin bağımsız olmadığı ve Kremlin’in sopasına boyun eğmesi gerektiği anlamına geldiği belirtildi. Ancak bu işgal eylemi sert biçimde protesto edilirken, Çekoslovakya’daki değişiklikler de savunulmadı.

Dünyada bu tür tartışmalar olurken, Sovyetler Birliği’ne bağlı ve bağımlı eski TKP yönetimi, Çekoslovakya’nın işgalini tüm gücüyle onayladı ve destekledi.

Eski TKP’nin 22 Ağustos 1968 tarihli bildirisi aşağıda sunulmaktadır:

Türkiye Komünist Partisinin bildirisi:

Altı Komünist ve İşçi Partisi ve sosyalist devlet temsilcilerinin Bratislava Bildirisi Türkiye Komünist Partisi Merkez Komitesi tarafından ve bütün Türk komünistlerince büyük bir memnunlukla ve ümitle karşılanmıştır. Bratislava toplantısının sonuçlarını özetleyen bu belge, sosyalist ülkeler halklarının arzu ve iradelerini dile getirdiği kadar, milletlerarası komünist ve işçi hareketinin önünde duran ödevlere ve partimizin görüşlerine, tutumuna tamamiyle uygundu. Bu belge, yıkıcı faaliyetleri sosyalist Çekoslovakya’da ciddi ve tehlikeli bir hal alan emperyalizme ve yerli ajanlarına açık bir ihtardı.

Fakat emperyalistlerin tahrik ve teşvikleri, memleket içinde teşkilatlandırdıkları, besledikleri karşı-devrimci güçlerin anti-sosyalist faaliyetleri durmadı, tersine daha da hızlandı ve emekleri pahasına elde ettiği sosyalizm kazanımlarının desteklenmesi ve savunulmasının bütün sosyalist ülkelerin ortak enternasyonal ödevi olduğunu Bratislava Bildirisinde de belirterek teyid eden Çekoslovakya Komünist Partisi, kardeş partileri vazife başına çağırdı.

(Bu paragraf, Yeni Çağ’ın Eylül 1968 tarihli sayısında aşağıdaki biçimde değiştirildi. YK):

Fakat emperyalistlerin tahrik ve teşvikleri, memleket içinde teşkilatlandırdıkları, besledikleri karşı-devrimci güçlerin anti-sosyalist faaliyetleri durmadı, tersine daha da hızlandı ve sertleşti.

Bu durum, Çekoslovakya halkının kahramanca gayret ve emekleri pahasına elde ettiği sosyalizm kazanımlarının desteklenmesi ve savunulmasının bütün sosyalist ülkelerin ortak enternasyonal ödevi olduğunu Bratislava Bildirisinde de belirterek teyit eden kardeş partileri vazifeye çağırıyordu. (Yeni Çağ, Eylül 1968, Sayı 9/51)

Çekoslovakya’da sosyalizmin tehlikeye düşmesine, sosyalist ülkeler topluluğunun dağılmasına, dünya komünist ve işçi hareketinin zayıf düşürülmesine, Avrupa barışının tehlikeye sokulmasına müsaade edilemezdi ve edilmedi. Çekoslovakya parti ve devlet ileri gelenlerinin isteği üzerine, kardeş sosyalist ülkelerin -Sovyetler Birliği’nin, Alman Demokratik Cumhuriyeti’nin, Polonya Halk Cumhuriyeti’nin, Macaristan Halk Cumhuriyeti’nin, Bulgaristan Halk Cumhuriyeti’nin- dost ve müttefik kuvvetleri Çekoslovakya halkının yardımına koştular. Emperyalizm ve ajanları bu olayı kaçınılması imkânsız bir hale getirmişlerdi.

Sosyalist Çekoslovakya sosyalizm düşmanlarının ve emperyalizmin pençesine düşmekten kurtuldu. Çekoslovakya halkı sosyalizm yolunda güvenli adımlarla ilerlemeye devam etmek, sosyalist ülkeler topluluğunun ayrılmaz bir parçası, emperyalizmin barışmaz düşmanı, bağımsızlık uğrunda, barış ve sosyalizm uğrunda........

© Veryansın TV