Dr. Barış Adıbelli yazdı…

Pakistan ile Hindistan arasında yaşanan gerginlik nedeniyle bir kez daha Çin gündeme gelmiştir. Daha önce de Gazze savaşı nedeniyle Çin gündeme gelmiş, günlerce Çin’in Orta Doğu’ya donanmasını yollayarak ABD ye karşı koyacağı iddia edilmişti. Benzer bir beklenti de son Pakistan Hindistan gerginliğinde ortaya çıktı. Birçok yorumcu Pakistan Hindistan çatışmasında Çin’in Pakistan’ın yanında Hindistan’a karşı yer alacağı pozisyon alacağı şeklinde yorumlarda bulunuldu. Oysa Çin’in geleneksel bakış açısı ortadadır. Çin geleneksel olarak kendi toprak bütünlüğünü, egemenliğini, bağımsızlığını ve rejimini ilgilendirmeyen ya da ona doğrudan bir saldırı ya da tehdit olmayan hiçbir nedenden dolayı bir başka ülkeyle doğrudan çatışmaya girmez. Böyle bir politikası yok. Bunun tek istisnası Birleşmiş Milletler’in barış gücü misyonlarıdır. Son yaşanan Ukrayna savaşında bile stratejik ortağı Rusya’nın yanında doğrudan pozisyon almamış, askeri anlamda destekten çok öteki alanlardaki işbirliğini arttırmıştır. Ancak Batı, Çin’in Ukrayna savaşına askeri destek verdiğini iddia etmiş ve bunu ispatlamaya çalışmışsa da sahada bunu teyit edecek hiçbir kanıt elde edilememiştir.

Çin’le ilgili iddialar ve beklentiler aslında baskıcı, zorba, dayatmacı, hegemonik ülkelere karşı koyacak yeni bir güç arayışının yansımalarıdır. Aslında bu meselelerde dünya tıpkı soğuk savaşta olduğu gibi iki kutuplu bir düzen arayışı içerisindedir. Bir başka deyişle büyük güçlerin birbirlerini dengelemesinin düşünülmesidir. Aslında güçlü bir Birleşmiş Milletler örgütü olsa bunlara da gerek kalmayacaktır. Uluslararası güvenlikle ilgili problemler ya da devletler arası sorunlar Birleşmiş Milletler tarafından adil ve kalıcı bir şekilde çözülecektir. Ancak günümüzde Birleşmiş Milletler bu vasfını çoktan kaybetmiş durumdadır. Özellikle, İsrail’in Gazze katliamının kınanmadığı, durdurulamadığı bir ortamda çok da hayal kurmamak lazım.

1960’lardan beri Çin-Pakistan ilişkileri hızla gelişmektedir; hatta Pakistan’ın nükleer programında Çin’in katkıları büyüktür. Çin, Pakistan’a özel bir önem verir. Hem jeopolitik konumu nedeniyle hem de Hindistan’la olan tarihsel ilişkileri nedeniyle Çin Pakistan’la her alanda ilişkilerini geliştirmiştir. Öyle ki iki ülke ilişkilerini “dağlardan daha yüksek........

© Veryansın TV