Yıllar önceki bir makalemde şöyle bir cümle kurmuştum: “Savaş ve acı hiçbir zaman hayatımızdan eksik olmayacak, ancak sosyal medya bunları normalleştirecek.” Günümüzde ise bu söz daha da anlam kazanıyor. Rusya-Ukrayna, İsrail-Gazze, İsrail-İran gibi çatışmaların ardı arkası kesilmeyen, yüzlerce kişinin ölümüyle sonuçlanan gelişmeleri izliyoruz. Ama bizler, artık kaybolan hayatlar veya ölen çocuklar yerine, petrol fiyatlarındaki hareketleri ve uluslararası siyaset arenasındaki kasvetli taktikleri takip ediyoruz. Ekonomist olduğumuz için elbette meselenin ekonomik tarafına bakmaya mecbur kalıyoruz. Tüm haber ajansları bizlere aynı basmakalıp soruyu soruyor: "Peki, tüm bu karmaşanın içinde hangi ekonomik göstergeler ön plana çıkıyor?" Çaresi yok, cevap veriyoruz. Tabii ki en önemli yan etki enerji fiyatlarındaki ani yükselme ve piyasalardaki dalgalanmalar. Geçen haftaya göre petrol fiyatları yine yüksek seyretmekte; Brent petrol geçen haftaya göre 10 dolar artarken, bu seviyede dengelenmeye çalışıyor. Petrol ithal eden ülkelerin bu gelişmeyi endişeyle izledikleri görülüyor. Tüm bunlara ek olarak çatışma başlayınca hızla yükselen altın tekrar 3300 dolar seviyesine geriledi, borsalar ise sanki toparlanma sinyali veriyor. Ama gerçek şu ki, çatışmalar devam ediyor ve tansiyon hiç düşmüyor. Sadece İran’ın şartlı bir uzlaşma teklifinin piyasalara bahane olması, dikkatleri asıl çatışma ve jeopolitik risklerden uzaklaştırmaya çalışıyor. Eski bir deyimdir: “Piyade ayak basmadan savaş kazanılmaz...” Bu özdeyişin tek istisnası nükleer saldırı olur. Ancak “second strike capability” dediğimiz, karşılıklı nükleer cevap yaşanırsa, kimsenin sevinemeyeceği bir zafer ile karşı karşıya kalırız. Nükleer savaş olmadan ABD çatışmaya dâhil olursa, ciddi bir resesyon yaşarız. Resesyonu bin kere tercih ederim. İran, şu anda yalnız değil; Rusya, Pakistan ve Kuzey Kore gibi nükleer güçler, açıkça desteklerini ilan ediyorlar. Bu durum, jeopolitik dengeleri daha da karmaşık hâle getiriyor. Ekonomik anlamda, petrol ve enerji sektörü bu savaşların ve çatışmaların en büyük bedelini ödeyen sektörler. Örneğin, Brent petrol fiyatları geçtiğimiz yıllarda 140 dolar/varil seviyesine geldikten sonra,........

© Türkiye