105. yılında 23 Nisan kutlu olsun!
Yüz beş yıl önce bugün TBMM açıldı. Milletin temsilcilerini bünyesinde barındıran TBMM Millî Mücadele’yi yürüttü. Savaştan sonra ülke mutlak monarşiden anayasal monarşiye doğru yürümekte olan bir siyasî sistemin iki kademede demokratik cumhuriyete dönüşeceği bir sürece girdi. Resmî anma ve kutlama törenlerinde 23 Nisan’da egemenliğin padişahtan millete geçtiği söylenir. Buna 23 Nisan’ın çağdaşlaşma yolunda atılan bir adım olduğu da eklenir. Ne var ki, TBMM Ankara’da toplandığında egemenlik mutlak anlamda padişaha ait değildi. Yetkileri bir süredir istikrarlı biçimde azalmakta olan padişah egemenliği bir taraftan Heyet-i Vükela diğer taraftan Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan’dan oluşan iki kanatlı parlamento ile paylaşmaktaydı. Takvimler 1920’yi gösterdiğinde, padişah egemenliğin tek sahibi olmaktan uzaktı, sadece egemenliğin ortaklarından biriydi. Çağdaşlaşma ise büyük ölçüde yanlış anlaşıldı ve toplumu Batı kültürü taklitçiliğinin ağır bastığı, tepeden inme ve baskıya dayanan bir değiştirme ve dönüştürme sürecine dönüştü. İstiklal Harbi’nin kazanılmasından ve 29 Ekim 1923’te cumhuriyete geçildiğinin ilan edilmesinden sonra, Rousseau’ya ait olan “egemenlik millete aittir” sözü de kullanılarak, egemenliğin artık millete ait olduğu ve millet tarafından kullanılacağı yolunda bir siyasal söylem geliştirildi. Ancak, bunun nasıl........
© Türkiye
