menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Uluslararası Tabiat Ana Günü

13 0
22.04.2025

2009 yılında BM’de elli ülke tarafından 22 Nisan’ın her yıl ‘UTAG: Uluslararası Tabiat Ana Günü (International Mother Earth Day)’ olarak kutlanması kararı alınırken “dünya ve ekosistem bizim evimizdir” düşüncesiyle “doğa ve dünya ile uyum” yaklaşımı temel alınmıştı. İnsanlar, diğer canlılar ve gezegendeki diğer varlıklar arasında karşılıklı bağımlılığı yansıtması nedeniyle ‘Tabiat Ana’ terimi benimsenmişti. Düzenlemenin teklifini kim sunmuştu, anımsayalım: Bolivya!
Bu kararın alınmasının ardından Genel Kurul Başkanı Miguel d’Escoto Brockmann ‘Uluslararası Tabiat Ana Günü’nün doğada yaşadığı saptanan tüm canlıların yaşayabilmesinin temeli olan varlığın dünya olduğu görüşünü güçlendireceğini vurgulamıştı.


Bilindiği üzere Birleşmiş Milletler 2021-2030 dönemini ‘Ekosistem Restorasyonu Onyılı’ ilan etmişti. Bu yıl da UTAG, andığımız Onyıl çerçevesinde bir yıl olarak restorasyon odaklı bir felsefeyle kutlanmaktadır.
Bu yıl Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres tarafından yapılan açıklamaya bakıldığında göze çarpan hususları aşağıda sunalım:


‘Dünya Ana ateşleniyor. Geçtiğimiz yıl şimdiye kadar kaydedilen en sıcak yıldı: Rekor sıcaklıktaki on yılın son darbesi! Bu hastalığa neyin neden olduğunu biliyoruz: İnsanlığın atmosfere pompaladığı sera gazı emisyonları - ezici bir çoğunlukla fosil yakıtların yakılmasından. Belirtileri biliyoruz: yıkıcı orman yangınları, seller ve sıcaklık; yitirilen yaşamlar ve paramparça olan geçim kaynakları. Ve elbette çareyi de biliyoruz: sera gazı emisyonlarını hızla azaltmak ve kendimizi - ve doğayı - iklim felaketlerinden korumak için uyumu hızlandırmak.
İyileşme yoluna girmek kazan-kazan durumudur. Yenilenebilir enerji, fosil yakıt alternatiflerinden daha ucuz, daha sağlıklı ve daha güvenlidir. Uyum konusunda eylem, şimdi ve gelecekte güçlü ekonomiler ve daha güvenli toplumlar yaratmak için kritik öneme sahiptir. Bu yıl kritik öneme sahiptir. Tüm ülkeler, küresel sıcaklık artışını 1,5 santigrat dereceyle sınırlamaya yönelik yeni ulusal iklim eylem planları oluşturmalıdır. Bu iklim felaketinin en kötüsünden kaçınmak için mutlak bir gerekliliktir. Bu, temiz enerjiden yararlanmak için yaşamsal bir fırsattır. Tüm ülkeleri, G20'nin öncülük ettiği bu fırsatı değerlendirmeye çağırıyoruz.


Ayrıca, kirliliği ele almak, biyolojik çeşitlilik yitimine fren yapmak ve ülkelerin gezegenimizi korumak için gereksinim duyduğu finansmanı sağlamak için eyleme geçmemiz gerekiyor. Birlikte işe koyulalım ve 2025'i Tabiat Ana'ya sağlıklı bir yaşam kazandırdığımız yıl yapalım.’
Bu açıklamada net biçimde vurgulanan iki husus göze çarpıyor: iklim değişikliği konusunda ciddi bir tutum ve eylem değişikliği gerekliliği; bir de iklim değişikliği başta olmak üzere tüm çevre sorunları için fon oluşturulması!

TABİAT ANAYA SAĞLIKLI BİR YAŞAM KAZANDIRMANIN YOLU: SÜRDÜRÜLEBİLİR SKA’LAR!

Uluslararası Tabiat Ana Günü’nün gezegenin iyilik hali açısından Sürdürülebilir Kalkınma Amaçları (SKA) konusunu gündeme getirmek için çok önemli bir fırsat olarak niteleniyor IISD (International Institute for Sustainable Development) tarafından!
17 SKA’yı kısaca anımsayalım. Bu 17 SKA aslında 2030 Sürdürülebilir Kalkınma Gündemi bağlamında 3 1 P (İnsanlar, Gezegen, Refah ve bunlar aracılığıyla Barış) için belirlenmişti. Bunların içinde hem ekonomik, hem sosyal ve hem de ekolojik amaçlar var. Bu amaçların nasıl ölçüleceğine gelince, 169 hedef (target) ve tekrarsız 232 gösterge belirlenmiştir. 17 SKA’yı kısaca listeleyelim:


1. Her yerde ve her çeşit yoksulluğun son bulması,
2. Açlığın sona ermesi, gelişmiş besin güvenliği sağlanması ve sürdürülebilir tarımın teşvik edilmesi,
3. Sağlıklı yaşam ve her yaşta iyi olma halinin sağlanması,
4. Eğitimde adil kalite sağlanması, hayat boyu öğrenimin teşvik edilmesi,
5. Cinsiyet eşitliğine ulaşma ve tüm kadınların ve kız çocuklarının güçlenmesi,
6. Herkes için su ve sıhhi tesisat mevcudiyeti ve sürdürülebilir kullanımı sağlanması,
7. Herkese göre makul fiyatlı, güvenilir, sürdürülebilir ve modern enerji sağlanması,
8. Herkes için sürdürülebilir ve kapsayıcı ekonomik........

© Tele1