YUNUS EMRE ÇİÇEĞİ

Namık Açıkgöz

İlahî şeklinde bestelenen ve halk arasında hayli yaygın olan bir Yunus Emre (1238-1320) şiiri vardır:

Sordum sarı çiçeğe, annen baban var mıdır?

Çiçek eydür derviş baba annem babam topraktır.

Yunus Emre uzmanı sevgili kardeşim Mustafa Tatçı’ya göre bu şiir Âşık Yunus (Ö:1439)’a ait imiş. Aslında bizlerin bildiği bazı şiirler meşhur Yunus Emre’ye değil, Âşık Yunus veya diğer Yunuslara ait imiş. Divan nüshalarının karşılaştırmalı çalışmasını yapan o!... Mecmuaları tarayıp muhtelif şiirleri bir araya getiren o… Yunus Emre konusunda en derli-toplu çalışmaları yapan o!... Bu yüzden sevgili Mustafa’nın dediklerine inanmak mecburiyetindeyiz. Benim derdim bu şiirin hangi Yunus’a ait olduğu değil, bu şiirde sözü edilen çiçeğin hangi çiçek olduğudur.

Menkıbesinde alıç geçen Yunus’un coğrafyası biraz bozkır coğrafyasıdır. Öyle ya… Bir hayvan yükü kadar alıç toplayıp karşılığında evine yetecek kadar buğday talep ediyorsa, alıç ağacının bol olduğu bir yerde yaşıyor olmalı Yunus Emre.

Yunus Emre ve çiçek ilişkisini anlatan bir menkıbe de dolaşır dillerde. Taptuk Emre, dervişlerden çiçek getirmesini ister. Herkes getirir ama Yunus Emre geç vakitte solgun bir çiçekle gelir. Taptuk Emre, çiçeğin solgun olma sebebini sorunca Yunus Emre. “Akşama kadar dolaşıp size en layık çiçeği bulmaya çalıştım. Tam buldum derken koparmak için elimi uzattığımda, çiçeğin Allah’ı zikrettiğini gördüm; vaz geçtim. Dönerken çiçek seslendi ve ‘Artık solmak üzereyim. Beni kopar da bir dervişin elinde son bulsun hayatım.’ dedi. Ben de koparıp size getirdim.” der.

Çiçek menkıbesinden de anlaşılacağı üzere Yunus Emre’deki tevhid düşüncesi, onun çiçeklere değer vermesi ve hatta onlarla konuşması düşünce ve tavrını geliştirmesine yol açar.

Yunus Emre, kuyulardan su çıkaran dolaplar ile dertleşir; yüce dağ başlarında salkım salkım duran bulutlarla konuşur, ağaçlarla, bitkilerle konuşur ve onların hepsinde tevhid düşüncesinin temel yapısını görür ve hepsinin kendi dillerince Allah’ı zikrettiğine........

© tarihistan.org