Osmanlılarda 10 Muharrem ve Aşura

Osmanlı arşivinde 10 Muharrem ve aşura konusunda birkaç resmi belge korunmuştur. Bunlar incelendiği zaman, Osmanlı idaresinin 10 Muharrem’e, ilk olarak, Şiiler ile Sünnilerin birlikte yaşadıkları bölgelerde asayiş-güvenlik açından baktığı görülmektedir. Şiiler ile Sünniler arasında herhangi bir vukuatın çıkmaması için valilere talimat gönderilir ve gerekli tedbirlerin alınması istenirdi. Osmanlı idaresi 10 Muharrem’in siyasi ve askeri açıdan ayrıştırıcı bir olay olarak takdim edilmesini istemezdi. Bir belgeye göre, Edirne’de Işıklar (gayrisünni gruplardan biri) aşura gününde sancak çıkarıp kös (büyük davul) ve nakkareler (küçük davullar) ile şehir merkezinde dolaşmayı adet edinmişlerdi. 1559 tarihinde İstanbul’dan Edirne kadısın gönderilen bir emir ile bu adet yasaklandı. Demek ki, Osmanlı idaresi gayrisünni cemaatlerin 10 Muharrem’i bahane ederek şehirlerde vukuat çıkarmalarının önüne geçmek istedi. Buna rağmen özellikle İranlıların yaşadığı yerlerde 10 Muharrem’de asayişle ilgili sorunlar çıktığı belgelenebiliyor. 1889’da Musul’da ‘mülhidler’ aşura günü toplanarak bayrak kaldırmışlardı. Musul’un Ömeriye mahallesinde yaşayan ‘ehl-i sünnet ve’l-cemaat’in kapılarını taşlamışlar ve duvarlarını yıkmışlardır. 1906 yılında Kazımiye Camiinin giriş kapısı üzerindeki İran tuğrası yerine Osmanlı tuğrası konulduğu zaman Şiiler hadise çıkardılar. Osmanlı idaresi, 10 Muharrem’de, Şiiler ile Sünnilerin birlikte yaşadığı Kazımiye,........

© tarihistan.org