Futbolun finansallaşması ve oyuncu yükü gerçeği
Diğer
01 Temmuz 2025
UEFA, oyuncu yüküyle ilgili çığır açabileceğini iddia ettiği ortak bir çalışmayı başlattığını duyurdu...[1]
Bu çalışma Avrupa Kulüpler Birliği, Avrupa Ligleri ve FIFPRO Avrupa tarafından desteklenen yeni bir UEFA girişimi...
UEFA bu çalışmasıyla Avrupa Kulüpler Birliği, Avrupa Ligleri ve FIFPRO Avrupa tarafından desteklenen, elit Avrupa erkek ve kadın futbolunda 'yük' kavramını daha detaylı tanımlamayı ve yük kavramının oyuncuya olası etkilerini netleştirmeyi amaçlıyor.
UEFA’nın söz konusu açıklamasına göre, yükün karmaşık ve uzun vadeli yönlerini ele alan çalışma, en yüksek doğruluk ve güvenilirlik standartlarını sağlayarak iki ana aşamada bilimsel, sağlam ve veri odaklı bir yaklaşım benimseyecek.
İlk aşama, farklı yaralanma türleri, performans seviyeleri ve oyuncu refahı gibi ilişkili faktörleri daha iyi değerlendirmek amacıyla kulüpler, oyuncular, koçlar, sağlık personeli ve bağımsız uzmanlardan oluşan bir panel tarafından belirlenen diğer ilgili gruplar dahil olmak üzere paydaşlar için 'yük' teriminin ne anlama geldiğini tanımlamayı amaçlayacak. Bunu, düzenleyici ve takvim değişikliklerinin yanı sıra zaman içindeki teknik ve performans eğilimlerinin değerlendirildiği tarihsel verilerin ayrıntılı bir analizi izleyecek.
Bu tür değişikliklerin ve eğilimlerin oyuncu sakatlıkları ile performans seviyeleri ve oyuncu refahı ile ilgili olabilecek veya olmayabilecek etkileri dikkate alınacak.
Ortak çalışma ilgili alanların önde gelen, bağımsız uzmanların katkılarıyla gerçekleştirilecek ve kapsamlı, bütünsel ve disiplinler arası bir yaklaşım sağlanacak. Rekabet alanlarında karar alma ve yükün farklı yönlerinin etkilerini azaltabilecek politikalar geliştirme konusunda sorumlu olanlara rehberlik sunan, hakemli bilimsel makaleler ve pratik öneriler üretilecek.
Bu girişimle esas olarak, oyunun ve futbolcuların refahının korunması amaçlanacak. UEFA, Avrupa Kulüpler Birliği, Avrupa Ligleri ve FIFPRO Avrupa arasında hareket birlikteliği sağlanarak, taahhüt yükünün altına birlikte girilmesi hedeflenecek. Oluşturulacak yeni bir platform aracılığıyla tüm futbol paydaşları arasında ortak ve konuya odaklanmış bir katılım sağlanacak.
Yukarıda ifade ettiğimiz konular UEFA'nın kendi web sayfasında yaptığı açıklamalar...Bunların gerçekleşebilmesi zamana bağlı olmakla birlikte, bu niyetin arkasında nelerin yattığını anlayabilmek için biz öncelikle UEFA'nın söz ettiği "yük" kavramını inceleyerek analizimize başlayalım.
UEFA’nın bu ortak çalışmasında, “yük”ün tarifinin yeniden yapılacağından bahsediliyor.
Peki, futbolda oyuncu yükü denildiğinde genel olarak kastedilen nedir diye soracak olursanız, karşımıza aşağıdaki konular çıkıyor.
Özetle; UEFA'nın üzerinde çalıştığı "oyuncu yükünü", futbolcunun oyun öncesinde, oyun anında ve sonrasında maruz kaldığı fizyolojik, psikolojik, sosyolojik yıpranmışlığına yol açan ve bu nedenle oyuncunun katlanmak zorunda kaldığı zihinsel ve fiziksel yıpranmasına yol açan tüm stres faktörleri olarak tanımlayabiliriz.
Bu kavram, oyuncuların performansını ve sakatlanma riskini değerlendirmek için çok önemlidir. İşte bu konuyla ilgili bazı önemli yükleri ana başlıklar itibariyle sınıflayacak olursak, bunlar:
Bu analizler, oyuncuların sağlığını korumak ve performanslarını artırmak için kritik öneme sahiptir.
Oyuncu yükü analizi genel olarak nasıl yapılıyor?
Futbolcuların performansını ve sakatlanma riskini değerlendirmek için çeşitli yük ölçme verileri kullanılır. Bu analizde dikkate alınan bazı önemli verileri aşağıda sizler için sıraladık.
1. Fiziksel yük verileri:
Koşu Mesafesi: Oyuncunun maç veya antrenman sırasında kat ettiği toplam mesafe.
Hız ve İvme: Oyuncunun hızlanma ve yavaşlama verileri.
İş Yükü: Antrenman ve maçlarda harcanan enerji miktarı.
2. Kalp yükü:
Kalp Atış Hızı: Antrenman ve maç sırasında kalp atış hızının izlenmesi.
Kan Laktatı: Egzersiz sırasında kan laktat seviyelerinin ölçülmesi.
3. Algılanan zorluk dereceleri (AZD):
Oyuncuların antrenman veya maç sırasında hissettikleri zorluk seviyesini değerlendirmek için kullanılır.
4. Toparlanma Süreleri:
Oyuncunun antrenman veya maç sonrası toparlanma süresi ve bu süreçteki veriler.
5. Büyük veri analizleri:
Maç sırasında meydana gelen pozisyonlar ve top dokunuşları gibi büyük veri setlerinin analizi.
Bu veriler, oyuncuların performansını optimize etmek ve sakatlanma riskini azaltmak için kritik öneme sahiptir.
Aslında UEFA’nın son zamanlarda almış olduğu bazı kararlar oyuncuların yüklerini önemli ölçüde ağırlaştırdı.
Şampiyonlar Ligi başta olmak üzere, Avrupa Ligi ve Konferans Ligi turnuvalarında format değişikliğine giderek, maç satılarını yüzde 30’a kadar artırdı. Yine, Avrupa Futbol Şampiyonasını, Avrupa Uluslar Ligi formatıyla yeniden düzenleyerek, lig usulüne dönmesi de maç trafiklerini ağırlaştırdı.
Tüm bunların yanısıra, diğer taraftan FIFA’nın en son Kulüpler Dünya Kupası gibi yeni bir turnuvaya start vermesi de, oyuncu yüklerini ağırlaştıran bir başka faktör oldu.
Aslında, UEFA elindeki en önemli sermaye olan futbolcuların, sağlıklarını koruyarak, onların mücadele güçlerini en üst düzeye çıkartmak istiyor. Buna bir anlamda kendisini zorunlu hissediyor. Çünkü, finansal futbol yapılanması aşamasında daha çok maç; daha fazla sponsor, daha fazla ticari gelir, daha fazla ürün satışı ve daha yüksek naklen yayın geliri anlamına geliyor.
UEFA ve aynı zamanda FIFA’nın bu çabaları ve arayışlarının temelinde bence oyuncu sağlığından daha çok, artan oyun yükünün tolere edilmesine olanak sağlayacak ortam ve olanakların hazırlanması amacı yatıyor. Çünkü, oyuncu fizyolojisi ne kadar geliştirilebilirse, o ölçüde kâr maksimizasyonu da gerçekleşmiş olacak. Artan yüke karşı, oyuncu dayanıklılığının artırılması, UEFA’nın daha fazla para kazanmak için oyuncu sağlığının riske atılmasından başka bir anlam ifade etmiyor. Bir hafta içinde iki maç oynamak zorunda olan bir futbol takvimi var bugün Avrupa futbolunda. Bu formatın da mimarı UEFA. Nitekim, artan maç sayısı, diğer taraftan önemli oyuncu sakatlıklarına da davetiye getiriyor. Oyuncu........
© T24
