Diğer

16 Haziran 2025

İsrail ile İran arasında yaşanan karşılıklı saldırıların, müttefikler ve vekil güçler ile en tehlikeli silahların de devreye girdiği bir savaşa evrilmesi herkesi ürküten bir senaryo. İşin bu noktaya varmadan krizin sonlandırılabileceğini umalım.

İsrail Başbakanı Netanyahu, İran’ın ABD’yi ve dünyayı oyaladığını, nükleer silaha sahip olmaya çok yaklaştığını ve bunu önlemek için İran’a karşı harekete geçtiklerini ileri sürdü.

İran’ın farklı bölgelerindeki nükleer tesisler ile askeri ve ekonomik hedefler vuruldu. Aralarında devrim Muhafızları Komutanı, Genelkurmay Başkanı, Hava Kuvvetleri Komutanı da bulunan bir düzineden fazla en üst düzey komutan ve ayrıca, İranlı nükleer bilimciler öldürüldü.

İsrail petrol ve doğalgaz tesisleri ile altyapısını ve sevkiyatta kullanılan Bandar Abbas gibi limanları da hedef alarak, ülke ekonomisini de tahrip etmenin peşinde.

İsrail'in İran’da yapabildikleri sadece teknolojik imkan ve yetenekle açıklanamaz. İsrail’in bu ülkede çeşitli kesimlerden ve farklı motivasyonlarla hareket eden İranlılardan oluşan çok geniş bir istihbarat ağına sahip olduğu kesin.

İran ilk şoku atlattıktan sonra karşı saldırı başlattı, İsrail’in meşhur Demir Kubbe savunma sistemini kimi yerlerde delebildi ve Tel Aviv ile Hayfa dahil çeşitli şehirlerde bazı hedefleri vurdu.

İsrail nerelerin isabet aldığını açıklamıyor ve bazı sivil binaların vurulduğunu söylemekle yetiniyor.

İran’ın bu “başarıları” İsrail’i daha da törpüledi, İran’da daha çok yer vuruyor, İran da mukabelede bulunuyor ve karşılıklı bir tırmanma yaşanıyor.

Her iki ülkede de; çok daha fazlası İran'da olmak üzere ölü ve yaralılar var.

İran, İsrail’e yardım etmeyi sürdürmeleri halinde ABD, İngiltere ve Fransa’ya ait üsleri ve gemileri de hedef alacağı tehdidini savurdu. Böyle bir hamle, kendisine daha fazla zarar verir, karşısındaki cepheyi güçlendirir.

İran Hürmüz Boğazını kapatmakla da tehdit etti. Küresel petrol sevkiyatının yaklaşık yüzde 20'sinin geçtiği bu su yolunun kapatılması petrol fiyatlarını yükseltir ve küresel ekonomide belli çapta bir krize yol açar ama İran’ın su yolunu gerçekten kapatıp kapatamayacağı, kapatsa bile ne kadar süreyle öyle tutabileceği cayi sual.

Bu yaşananları, ABD ve müttefikleri ile İsrail’in Ortadoğu'yu yeniden şekillendirme çabaları çerçevesinde de değerlendirmeli.

Biraz geri giderek belli bir süreç dahilinde resme bakıldığında;

-İsrail ile ABD, İran’ı Irak’ta zayıflattılar, Suriye'den sildiler, Lübnan'da Hizbullah'a büyük darbeler vurarak İran’ın etkisini kırdılar, Suriye ve Irak üzerinden Lübnan'a uzanan lojistik destek hattını kopardılar.

-“Direniş Cephesinin” önde gelen isimlerini (Kasım Süleymani, El Mühendisi, İsmail Haniye, Hasan Nasrallah ve diğerleri) ortadan kaldırdılar ve kadrolarının önemli bir kısmını etkisiz hale getirdiler.

-Şimdi de İran’ı kendi evinde sıkıştırıyorlar.

ABD’nin İran’la müzakere masasına oturduğu ve Trump ile Netanyahu arasına soğukluk girdiği bir dönemde İsrail’in, nükleer........

© T24