Diğer

22 Mayıs 2025

Tertele hariç, başlıktaki dört sözcükten üçünü herhalde herkes bilir, en azından duymuştur. Tertele’yi ise, kendimden pay biçerek, çoğunluğun duymamış olacağını sanıyorum. Kendimden pay biçiyorum, çünkü erken yaşlardan itibaren Tertele’den haberdar olunabilecek ortamlarda, yani Tunceli’de ve Mülkiye’de bulunmuş olduğum halde, bu terimi öğreneli yalnızca on beş yıl kadar oldu. Şimdi “Terörsüz Türkiye” süreci köşeli bucaklı konuşulurken Tertele’yi hatırlamamak zor.

Gerçi zaman içinde, Tertele’yi duyanların sayısı artmış olabilir: Nezahat Gündoğan ile Kazım Gündoğan 2010 yılında konuyla ilgili Dersim’in Kayıp Kızları adıyla bir belgesel film yapmışlardı. Ardından çalışmalarını aynı adla kitaplaştırdılar. Altbaşlık: "Tertele Çenequ (Kızların Kıyımı)".

Kaynaklarda daha çok “Dersim Katliamı” olarak geçiyor. Devletlerin “kurunun yanında yaş da yanar” deyip geçmeye çalıştıkları olaylardan. Tarih 1937-38. “Tertele”, halkın verdiği ad. Zana Farqînî’nin İstanbul Kürt Enstitüsü yayını Kürtçe-Türkçe sözlüğü, “tertele”nin tanımını “katliam” olarak veriyor.

İnsan Hakları Derneği (İHD), Tertele’yi soykırım olarak

© T24