Diğer

29 Eylül 2025

Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’nın, sahte belge düzenleme ve kullanmayla alakalı 1 Ekim 2025’ten itibaren kayıt dışılıkla mücadele anlamında yeni bir sürece başlayacağı söylenmekte. Basına göre “yeni” olan bu sisteme göre “sahte belgeyi bilerek kullananlara 8 yıl hapis cezası gelecek” ve vergi denetiminde özellikle de “sahte belge kullanmada yapay zekâ destekli KURGAN adı verilen bir sistem devreye girecek.”

Bu sistemin kullanılacağını nereden öğrendik diye sorarsanız ise hem Bakanlığın basında yaptığı açıklamalar hem de mükelleflere gönderilen matbu bir yazıdan öğrendik. Ayrıca online yapılan bir toplantıyla da izah edilmeye çalışıldı.

Buna binaen Vergi Denetim Kurulu/vergi müfettişleri bazı mükelleflere bir yazı göndererek riskli görülen bazı işlemlere ilişkin bunların kontrol edilerek alımların indirim konusu yapılıp yapılmadığı, düzeltme beyannamesinin verilip verilmediği gibi sorulardan oluşan bilgi de istenilmektedir.

Basında ve sosyal medyada dolaşan bu matbu yazıda “Başkanlığımızca devreye alınan Kuruluş Gözetimli Analiz Sistemi (KURGAN) tarafından belirli filtrelere dayanılarak Türkiye çapındaki mükelleflerin tüm mal ve hizmetlerine ait alış ve satış işlemleri anlık olarak taranmakta, çok sayıda kriter ve veri kaynağından toplanan bilgiler üzerinden bu işlemlerin risk puanları hesaplanmakta ve denetim çalışmalarına dahil edilebilmektedir.

Kuruluş Gözetimli Analiz Sistemi (KURGAN), bir risk analiz sistemi olarak en geniş katmanlı veri setiyle çalışmakta birlikte mükelleflerin iade faturası düzenlemesi, kayıt düzeltme, beyanda yer vermeme, düzeltme beyannamesi verilmesi gibi gerçekleştirmiş oldukları işlemlerle elektronik sistemlerdeki verilerin kısa dönemli olarak uyuşmayan farklı görünümlerde bulunması imkân dahilindedir.

Sistem cari veriler kadar geçmiş verilerden de yararlanmakta denetim geçmişine bakmakta ve risk analizi merkez inceleme havuzu daire Başkanlığı inceleme havuzu cari inceleme ve raporlama gibi evrelerde bulunan mükelleflerle ilgili de bağlantı kurmak suretiyle denetim için seçilecek mükellefleri belirlemeye çalışmaktadır.

Diğer taraftan 1 Ekim 2025 tarihi itibarıyla sahte belge düzenleme ve kullanma ile daha etkin mücadele kapsamında cari denetim, rapor otomasyon sistemi ile hızlı denetim/raporlama ve teminat isteme gibi yeni uygulamalar devreye alınacaktır.

Ayrıca 18.04.2025 tarih ve 7361 sayılı “Sahte veya Muhteviyatı İtibari ile Yanıltıcı Belge Kullanma İncelemeleri İle Vergi Usul Kanunu 160/A Maddesi Kapsamındaki İncelemeler Hakkında Genelge”de sahte belge kullanma fiili ile ilgili olarak genelgede belirtilen araştırmaların yapılması ve bu araştırmalar sonucunda tespit edilen hususların değerlendirilerek varılan kanaatin açık bir şekilde ortaya koyması gerektiği belirtilmiştir……” şeklinde ifadeler bulunmaktadır.

Sahte belge gerçekte olması gereken gibi yapılan ama işlemin gerçek mahiyetini yansıtmamakla birlikte o işlem varmış gibi gösterilme amacı ile oluşturulan belgedir. Örneğin bir tüccar hiç almadığı mobilyalar için faturasını bir yerden bulur ya da faturayı satın alır (genellikle........

© T24