Diğer

T24 Haftalık Yazarı

08 Haziran 2025

Edebiyat yapıtları hiçbir zaman yalnızca metinle sınırlı değildir. Onu yazanı ya da yazılma nedenini bilme arzusu her zaman olmuştur. Çoğu zaman hayatta bir karşılığı olmasa da edebiyatçıların yaşamı, bir şiirde geçen isim, bir romandaki olay onu yazanla ilişkilendirilmiştir. Bu ilişkilendirme çoğu kez yakıştırma boyutunda olsa da kimi zaman gerçekten bir bağ olduğu görülmüştür. Bu bağı yakalayabilmek elbette özenli ve ciddi araştırmacıların işidir. Haluk Oral, bu nitelikleri taşıyan bir bilim adamı ve araştırmacı. Edebiyat tarihi ve yapıtların arka planı ile ilgilenenlerin çok yakından tanıdığı bir yazar o. Aslında ülkemizin önde gelen matematikçilerinden biri. Kodlar teorisi ve şifreleme, çalışma alanı. Ancak o Boğaziçi Üniversitesi öğretim üyesiyken genç sayılabilecek yaşta emekliliğini isteyip bambaşka bir alanın, edebiyatın kodlarını çözmeye koyulmuş. Pek çok şiirin, yazınsal olayın, yazar ve şairin izini sürmüş; bulduğu her belge, kurduğu her bağlantı edebiyat yapıtlarını anlamlandırmamıza katkıda bulundu. Asıl alanı olan matematiğin "düşünce terbiyesi"nin edebiyat alanında işini çok kolaylaştırdığını, belgeler üzerinde çalışmasında yardımcı olduğunu söylüyor.

"Ben imzalı kitap ve çeşitli edebiyat belgeleri koleksiyonu ile girdim bu alana. Bazı belgeler arasında bağlantılar kurmaya başlayınca heyecan duydum. Doğan Hızlan ve İhsan Yılmaz 'Bunları niçin yazı haline getirmiyorsun?' deyip teşvik ettiler. İlkin Hürriyet Gösteri'de yazdım." diyerek açıklıyor bu alana adım atışını.

Haluk Hoca'nın büyük heyecan duyarak çalıştığı şairlerden biri Nâzım Hikmet. "Şairin tanıdıklarından ve yakınlarından, onun üzerine çalıştığımı bilenlerden gelen belgeler olduğu gibi önemli bir kısmını da sahaflardan ve müzayedelerden aldım. Ancak onunla ilgili bir kitap yazmak için epey bekledim" diyor.

Peki onu heyecanlandıran, özel belge ve bilgiler neler Nâzım Hikmet ile ilgili? "Vâlâ Nureddin ile birlikte yazdığı ama sonradan kitaplarında yer almayan bir şiirini Kurtuluş Savaşı döneminde yayımlanan bir gazetede buldum. Münevver'e yazdığı mektuplar da öyle, şimdiye kadar hiç yayınlanmamıştır, ilk kez benim yazdığım kitapta yer aldı bu mektuplar. Bulduğum birçok belge büyük şairle ilgili bir şeyler söyleme olanağı yarattı bana. Nâzım Hikmet'in Yolculuğu kitabı böyle doğdu."

Haluk........

© T24