Diğer

03 Mayıs 2025

Dün Cumhuriyeti’mizin göz bebeği kurumlarından Dışişleri Bakanlığı’nın kuruluşunun 105. yılını kutladık. Bu vesileyle çoğunluğunu emekli büyükelçilerin oluşturduğu bir grup Dışişleri mensubu Anıtkabir’i ziyaretle Ata’mıza saygılarını sundu. Ne gariptir ki, dün sayıları 50 civarında olan emekli büyükelçilere tüzel kişiliği bulunmadığı gerekçesiyle resmi törenle mozoleye çelenk koyma izni verilmedi. Oysa mesela "Kanarya Sevenler Derneği” mensupları, böyle bir talepte bulunsa, mevcut mevzuat uyarınca bu hakka sahip olacakken, yıllarca farklı coğrafyalarda bayrağımızı dalgalandıran büyükelçilere bu imkanın tanınmaması da bir başka Türkiye gerçeği olsa gerek.

Aslında bugün dünyada saygın bir yeri olan ve önde gelen birkaç diplomasi ekolü arasında değerlendirilen Türk Hariciyesinin 16. yüzyıla kadar uzanan 500 yıllık köklü bir geçmişi var. Osmanlı’da, Reîsü'l-küttâb müessesesi mütevazi ölçülerde dışişleri görevlerini üstlenmiş.

Dışişleri Bakanlığı’nın kuruluşuna da temel teşkil eden, 2 Mayıs 1920 tarih ve üç sayılı, "Büyük Millet Meclisi’nin İcra Vekillerinin Sureti İntihabına Dair Kanun” Atatürk döneminde kabul edilen ilk kanunlar arasında. Bu dönemdeki bir sayılı kanun ise küçükbaş hayvanlardan alınan vergileri 20 kuruşa yükselten 24 Nisan 1920 tarihli Ağnam vergisi kanunu. 28 Nisan’da Meclise sunulan Men-i Müskirat (sarhoşluk veren içkilerin yasaklanması) kanun tasarısının yasalaşması, görüş ayrılıkları nedeniyle 14 Eylül’ü bulmuş.

29 Nisan’da Hiyanet-i Vataniye kanunu kabul edilmiş. 2 Mayıs’taki "İcra Vekillerinin Sureti İntihabına Dair Kanun”la sadece Hariciye değil, "Şeriyye ve Evkaf Vekaleti”, "Sıhhiye ve Muaveneti İçtimaiye”, "Maarif”, ”Adliye ve Mezahip”, "Müdafa-i Milliye”, "Dahiliye”, "İktisat”, "Nafia”, "Maliye ve Rüsumat ve Defteri Hakani”........

© T24