Diğer

T24 Haftalık Yazarı

25 Mayıs 2025

Neden genellikle haklısınızdır?

Çünkü beyniniz size haklı olduğunuzu söylüyor!

Hatta söylemekle kalmıyor, size bunu kanıtlıyor. İkna edici varsayımlarda bulunup mantıksal argümanlar üreterek sonuçlar çıkarıyor.

Beyni tarafından ikna edilen yalnızca siz değilsiniz. Çevremiz hiç haksızlık yapmamış, yapmışsa da mutlaka hakedildiği için yapmış insanlarla doludur. Dahası hiç yalan söylemezler; söylemişlerse de onlar beyaz olanlardandır.

Beyinlerin bilişsel çarpıtmaları bu tür argumanlarla doludur.

Bilişsel çarpıtmalar, bir tür düşünce kalıpları olarak tanımlı. Bunlar daha çok önyargılardan kaynaklanır ve gerçeklik algımızı çarpıtarak mantıksız inançlara, olumsuz duygulara veya uyumsuz davranışlara neden olurlar ve karar alma süreçlerini etkileyebilirler.

Bilişsel çarpıtmalar sosyal yaşamda azımsanmayacak boyutta yaygındır. En çok karşılaştığımız bilişsel çarpıtmalardan biri olan "etiketleme", başkalarına olumsuz önyargılarla etiketler yapıştırarak olumlu deneyimleri veya başarıları küçümseme veya yok sayma eğilimi olarak karşımıza çıkar.

Görüldüğü gibi beynimiz bir anlamda yalancıdır; olayları çarpıtır, dahası hikayeler uydurur ve çoğu kez bizi bu hikayelere inandırır.

Peki beynimiz bunu neden yapar?

Bunu bizi korumak adına yaptığı ileri sürülüyor. Yani beynimiz iyi bir bilgi kaynağı olarak çok da güvenilir değildir.

Beynimiz mi bizi, biz mi beynimizi kontrol ederiz?

Biliyoruz ki vücudumuzun işleyişi ve kontrolü genel olarak beynimizin sorumluluğundadır. Kalbimizin çalışması, kanın organlara taşınması, besinlerin sindirimi gibi farkındalığımızın az olduğu, hatta farkında bile olmadığımız şeylerin tümü beynimizin kontrolündedir.

Öte yandan tüm zihinsel aktivitelerimiz de beynimizin kontrolü altındadır. Beynimiz duyu organlarından gelen iletileri alır, işler ve bize bir gerçeklik yaratır. Bu........

© T24