Diğer

T24 Haftalık Yazarı

13 Haziran 2025

Mini Cooper tasarımcısıyla birlikte

M.Ö 3500 yıllarında tekerleği bulan ilk insan, bugün milyonlarca liraya satılan otomobillere ilham olduğunu öğrense herhâlde patent başvurusunu kaçırdığı için saçını başını yolardı.

Tekerleğin çömlek tornasından yol taşlarına uzanan devrimsel serüvenine karşın, ilk hangi koşullarda doğduğu arkeologların zihnini hâlâ kurcalayan bir gizem olsa da mucidinin sessiz isyanı binlerce yıl boyunca yankılanıp dünyayı teker teker dolaştı ve hatta Türkiye’nin Ege kıyılarına kadar ulaştı…

Gerçekten de insan; ısıtmalı deri koltuklu, park kameralı ve hatta sürücüsüz otomobiller için milyonlarca lirayı 24 aya bölüp ödemeye nasıl gelindiğine hayret ediyor.

Türkiye’nin ‘ilk arabası’ dendiğinde yapılan ilk otomobil 1961’de ‘Devrim’ olarak doğdu; satın alınabilen ilk yerli otomobil ‘Anadol’ da 1966’dan itibaren bayilerdeydi.

Yazının başlığındaki meseleye gelecek olursak…

Tarih başka türlü seyretseydi Devrim’den ve Anadol’dan daha önce Mini Cooper, 1959 yılında İngiltere’de değil Türkiye’de direksiyon sallayabilirdi. Gerçi Karl Marx’a atfedilen sözde dendiği gibi "tarihte ne olmuşsa, başka türlü olamayacağı için öyle olmuştur" ama hayal kurmak da güzel.

Mini Cooper Türkiye’de üretilmediyse de tasarımcısı bir İzmirli. Ve bu ikonik tasarımın sahibine Urla’daki bir zeytinyağı müzesinde rastlayacağımı hiç düşünmezdim.

Davetli olarak katıldığım Urla Gastronomi Film Festivali’nin açılışı, Köstem Zeytinyağı Müzesi’nde yapıldı. Web sitesinde ‘Dünyanın en büyük zeytinyağı müzesi’ olduğu duyurulan müze gerçekten ilgi çekici. Kurucuları, amaçlarının bugüne kadar kullanılmış tüm zeytinyağı ezme sistemlerinin bire bir ölçekte müze içinde yer almasını sağlamak olduğunu söylüyor.

Müzede hızlı bir turla geçmişten bugüne zeytinyağı sıkım yöntemleri anlatılırken, yukarıda gördüğünüz buhar gücü ile çalışan zeytinyağı fabrikası önünde bir bilgi öylece önüme düşüverdi:

“Gördüğünüz kazan ve makineler Köstem Zeytinyağı Müzesi tarafından onarılmış ve dönemin zeytinyağı fabrikasını bire bir yansıtacak şekilde yeniden kurulmuştur. Sistemin merkezinde yer........

© T24