رئیس‌جمهور ترکیه، رجب طیب اردوغان، در سخنرانی تاریخی خود در تاریخ ۱۲ جولای ۲۰۲۵ در منطقهٔ قزل‌جه‌حمام، با ایراد اظهاراتی قابل‌تأمل، نظم فکری موجود را به چالش کشید. در این سخنرانی پیام‌های آشکار و پنهانی وجود داشت که نیازمند تأمل عمیق است. با این حال، به نظر می‌رسد بخش‌های گسترده‌ای از جامعه ترکیه موفق به درک عمق این پیام‌ها نشده‌اند. رسانه‌ها نیز، مطابق رویه معمول، با پرداختن به مسائل حاشیه‌ای نظیر "اشک‌های امینه اردوغان"، سطح گفتمان را پایین آورده و اصل موضوع را به حاشیه راندند. در حالی که توجه به تلاش‌های بیهوده رهبر حزب جمهوری‌خواه خلق، آقای اوزگور اوزل، برای انحراف افکار عمومی از بحران‌های داخلی حزبش، تنها باعث فاصله گرفتن بیشتر از جوهره این سخنرانی شد.

اشاره به تحرکات بزرگ آتی

زمانی که اردوغان گفت: «درهای قرن ترکیه به‌طور کامل گشوده شده است»، به‌وضوح به رفع موانعی اشاره داشت که دشمنان ترکیه با بهره‌گیری از تروریسم در مسیر پیشرفت کشور قرار داده بودند. این سخنان نویدبخش آغاز دورانی جدید از اقدامات بزرگ در سطح جهانی بود.

عبارت قابل‌توجه «ترک‌ها، کردها و عرب‌ها هرگاه متحد شده‌اند، هیچ نیرویی در برابرشان تاب نیاورده» نشانگر احیای روحیهٔ وحدت تاریخی میان اقوام منطقه است؛ روحیه‌ای که در شخصیت‌هایی چون حضرت عمر، صلاح‌الدین ایوبی، و تمدن‌های سلجوقی و عثمانی متجلی شده و اکنون ترکیه قصد دارد بار دیگر آن را زنده کند و مسیر تاریخ را تحت تأثیر قرار دهد.

با پایان نظم سایکس-پیکو، مسیر جدیدی گشوده خواهد شد

اشاره اردوغان به این‌که «ترک، کرد، عرب... هرگاه از هم جدا شده و میان‌شان مرز کشیده شد، ما شکست خوردیم»، ارجاع مستقیمی است به توافق‌نامهٔ استعماری سایکس-پیکو در سال ۱۹۱۶، که به تقسیم سرزمین‌های امپراتوری عثمانی میان بریتانیا و فرانسه انجامید. رئیس‌جمهور با این سخن، بر ضرورت حذف مرزهای مصنوعی ترسیم‌شده توسط بیگانگان و بازگشت به زندگی مسالمت‌آمیز و مشترک میان ملت‌های منطقه تأکید دارد. او با جملهٔ «وقتی دل‌ها یکی باشد، مرزها محو می‌شوند» بر این واقعیت صحه می‌گذارد.

پایان بازگشت‌ناپذیر به خشونت

اردوغان ضمن اذعان به خطاهای گذشته دولت در قبال برادران کرد، و عبور از سیاست‌های انکار و طرد، اعلام کرد: «سلاح را کنار گذاشته و هر مسئله‌ای را با گفت‌وگو حل خواهیم کرد». این سخن، حاکی از عزم قطعی دولت در مسیر آشتی ملی است. در این چارچوب، اقدام گروه پ.ک.ک به آتش زدن سلاح‌های خود، نشانه‌ای نمادین و تاریخی تلقی می‌شود. این رفتار یادآور وقایعی است که در جریان فتح اندلس و ورود به اروپا، پس از........

© Stratejik Düşünce Enstitüsü