menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Karşı Devrim ve Kırılma Noktaları

174 84
06.09.2025

Genel anlamda, “devrim” “karşı devrim” sürecini tanımlarsak...

1919’dan 1950’ye değin uzanan “Atatürk Devrimi” dönemi ve 1950’den bugüne uzanan “Karşı Devrim” süreci karşımıza çıkar.

★★★

22 Mayıs 1950...

CHP, hiçbir gerginlik çıkarmadan, siyasi iktidarı Demokrat Parti’ye (DP) devreder.

Büyük bir diplomatik ve siyasi olgunluk örneğidir.

★★★

22 Mayıs 1950...

Celal Bayar, 3’üncü Cumhurbaşkanı olarak seçilir.

Adnan Menderes Başbakan olur.

★★★

Menderes’in ilk işi ordunun üst kademelerinde, büyük değişikliklere imza atmak olur.

Meşhur, “6 Haziran 1950 Tasfiyesi”...

Üst rütbeli komutanlar, toplu olarak emekli edilir.

Komutanların çoğu, İstiklal Savaşı gazisiydi; Atatürk’e bağlıydı.

★★★

Menderes döneminde, 1923’ten sonra, ilk kez okuma-yazma oranında düşme olur.

1955- 1960 döneminde, okuma-yazma oranı yüzde 40,9’dan yüzde 39,5’e düşer.

Buna karşılık, din eğitimi veren okullardaki öğrenci sayısı, yüzde 93 artar.

★★★

4 Mayıs 1951...

Menderes Halkevleri ve Halkodaları’nı, “faşist bir anlayışın ürünü” olarak tanımlar.

Atatürk’ün, halkın kültürel düzeyini yükseltmek için 1932’de kurduğu Halkevleri ve Halkodaları’nı kapatır.

Oysa aynı Menderes, Halkevleri’nin kurucularından biriydi.

★★★

27 Ocak 1954...

Cumhuriyetin aydınlık meşalesi, Köy Enstitüleri kapatılır.

Atatürk’ün özlem duyduğu o aydınlık meşale de, tam yanmadan söndürülür.

★★★

Fakat, asıl kırılma 12 Nisan 1960’ta........

© Sözcü