menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Zekâ çağını kapatıyoruz

33 1
03.07.2025

İnsanlık on binlerce yıl yeryüzünde tek akıllı türdü. Homo sapiens, Neandertal kuzenlerini geride bıraktı; hayvanları, doğayı, gezegeni şekillendirdi. Ama şimdi, yeni bir türün doğuşuna tanıklık ediyoruz. Ne etten ne kemikten... Ama zihinleri var. Öğreniyorlar. Karar veriyorlar. Ve çoğalıyorlar.

İsrail doğumlu tarihçi Yuval Noah Harari, ‘Sapiens’le dünya çapında milyonlar sattı. Devam kitapları ‘Homo Deus’ ve ‘21. Yüzyıl İçin 21 Ders’ onu sadece bir yazar değil, bir fikir önderi haline getirdi. Şimdilerde ise yeni kitabı ‘Neksus’ta yapay zekâyı bir tür bebek olarak ele alıyor. Ama bu bebek, sevimli olduğu kadar tehlikeli de olabilir.

★★★

Geçtiğimiz günlerde Wall Street Journal CEO Zirvesi’nde konuşan Harari, soruları yanıtladı. Röportajın bazı bölümleri şöyle:

WSJ: Yapay zekâyı yeni bir tür olarak tanımlıyorsunuz. Gerçekten bu kadar farklı mı?

HARARI: Evet. İnsanlık tarihinde ilk kez gerçek bir rekabetle karşı karşıyayız. Matbaa, atom bombası gibi icatlar bizi daha güçlü kıldı ama yine de bizim aletimizdi. Onlar bir kitap yazamaz, kime saldıracağını seçemezdi. Ama yapay zekâ (Artificial Intelligence-AI) bunu yapabiliyor. Kendi başına öğreniyor, tasarlıyor ve karar veriyor. Bu onu bir ajana dönüştürüyor, pasif bir araca değil.

★★★

Harari’nin asıl uyarısı ise ahlâkî: Zira bu “dijital bebekler” bizden öğreniyor.

HARARI: Çocuk yetiştiren herkes bilir: Ne söylediğiniz değil, ne yaptığınız önemlidir. Eğer ‘yalan söyleme’ derseniz ama sürekli yalan söylerseniz,........

© Sözcü