Sonsuz bir süreçte, zamana ve koşullara göre sürekli gelişen demokrasinin hiçbir uygulama biçimi mutlak değildir. İçinde bulunulan anda demokrasinin gereği gibi algılanan ve kabul gören birçok uygulamanın yarın demokrasiye aykırı olarak nitelenmeyeceğinin hiçbir garantisi yoktur. Bu anlamda, temsili demokrasiyi mutlaklaştırmak demokrasinin özüne aykırıdır.

Antik Yunanistan’ın kent devletlerinde kölelerin varlığı o günün demokrasisinde yadırganmıyordu ama bugünkü anlayışımızla, kölelerin varlığında demokrasiden söz edilemeyeceğini söylüyoruz. Daha yakın zamanlara geldiğimizde; örneğin, geçen yüzyılın ilk yarısında kadın yurttaşlarına seçme ve seçilme hakkı tanımayan pek çok ülkenin demokrasiyle yönetildiğinin kabul edildiğini görüyoruz.

Bu örnekler de gösteriyor ki demokrasi, her uygulama biçimi mutlaklaştırılmaması gereken; zaman içinde sürekli gelişen ve son hedefi “insanların tam özgürlüğü” olan bir yönetim biçimi olarak algılanmalıdır. Demokratlığın ölçütü olarak da yararlanılabilecek olan bu yaklaşım, yönetenle........

© Sonsöz