menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Yeni Soğuk Savaş ve Türkiye

44 3
wednesday

Soğuk Savaş, 2. Dünya Savaşı’nın bitiminin ardından ABD’nin Sovyetler Birliği’ni düşmanlaştırmasıyla başlayan ve iki ülke/iki ideoloji arasında uzun yıllar boyunca devam eden küresel hâkimiyet mücadelesine verilen isimdi.

Sovyetler’in dağılması ve reel sosyalizmin sona ermesi ile birlikte Soğuk Savaş da bitti, hatta Fukuyama gibi kimi isimler liberalizmin sosyalizm karşısında mutlak bir zafer kazandığını ve bu anlamda tarihin sonunun geldiğini bile ilan ettiler.

Peki aradan geçen yaklaşık 35 yılın ardından “yeni” bir Soğuk Savaş’tan bahsetmek, böyle bir döneme girdiğimizi söylemek mümkün mü?

Belki kapitalizmle sosyalizmin mücadelesi anlamında değil ama küresel hâkimiyet mücadelesinin yeniden başlaması ve kolektif Batı’ya meydan okuyan güçlerin yeniden sahneye çıkışı anlamında evet yeni bir Soğuk Savaş dönemine girildiğini gösteren çok sayıda işaret mevcut.

Burada kutup başlarından birini yine ABD ve Atlantik ekseni oluştururken, diğer tarafta ise artık Çin var ve Çin’in yanına kolektif Batı kadar sıkı bağlara sahip olmasalar da Rusya ve İran adlarını da yazmak gerekiyor.

Zaten Trump Amerika’sının esas hedefinin de Asya-Pasifik ve Çin olduğunu, atılan bütün adımların, kurulan yeni ittifakların, inşa edilen yeni ticaret yollarının, askeri yatırımların hepsinin eninde sonunda buraya çıktığını biliyoruz.

Bu küresel hâkimiyet kavgasında Çin ABD karşısında giderek daha fazla alanda üstünlük kurarken, yakın zamanda bu üstünlüğü daha da artıracak bir gelişme yaşandı ve Çin’in teknolojik ürünlerin üretimi açısından kritik önemdeki nadir mineral yatakları açısından son derece zengin olduğu, ülkede devasa rezervlerin bulunduğu anlaşıldı.

Bu ABD için zaten yeterince olumsuz bir gelişmeyken üstüne bir de Çin’in bu madenlerin ihracına yönelik kısıtlamalar getirmesi Trump’ı daha da kızdırdı ve o da buna elindeki en güçlü silah olduğunu varsaydığı gümrük vergileri üzerinden bir yanıt vererek Çin’in ABD’ye sattığı ürünler üzerindeki vergileri artırdığını açıkladı.

Gerginliğin artması üzerine Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, bir önceki Soğuk Savaş’ın merkez üslerinden biri olan Güney Kore’de buluştular, bu buluşmanın hemen öncesinde ise Kore Demokratik Halk Cumhuriyeti bir füze denemesini başarıyla gerçekleştirdiğini açıkladı.

Trump ile Şi Cinping arasındaki buluşmanın sonucunu bir “geçici ateşkes” olarak değerlendirebiliriz, avantajı ele geçiren taraf ise şu an için Çin’miş gibi görünüyor, çünkü Trump’ın bu ülkeye yönelik yaptırımlarda geri adım atmaya mecbur kaldığını........

© soL