Amerika; toprağımızı, kaynaklarımızı, suyumuzu, ülkemizi istiyor. Aylardır uyarıyorum. Bunlar öyle boş tehditler değil. ABD başkanı Trump, Amerika’nın bizi ele geçirmesini kolaylaştırmak için bizi ayrıştırmaya, bölmeye çalışıyor. Bunu asla başaramayacak.”

Normalde Güney Amerikalı sosyalist siyasetçilerin Amerika ile yakın ilişkiler peşindeki sağcı rakipleri karşısında sanki Eduardo Galeano’nun “Latin Amerika’nın Kesik Damarları” kitabından fırlamış lirik konuşmalarını veya İran, Küba, Venezuela, Rusya gibi ABD’nin ezeli düşmanı ülkelerdeki göstermelik seçimlerin kapanış piyeslerini andıran bu sözler; Kanada’da seçim zaferi konuşması için kurulan bir kürsüden sarf edildi. Hem de Trump’ın bildiğimiz dünyayı başımıza nasıl yıktığının seviyesini gösterircesine bu sözler Kanadalı bir sosyalist veya Yeşiller Partili bir feminist siyasetçinin değil; Harvard mezunu, Kanada ve İngiltere eski Merkez Bankası başkanı, eski Goldman Sachs çalışanı bir ekonomist olan Mark Carney’in ağzından çıktı.

Kanada eski başbakanı Justin Trudeau’nun istifasının ardından iki aydır Liberal Parti genel başkanlığı ve Kanada başbakanlığını üstlenen 60 yaşındaki Mark Carney; C.7 ile partisini son 45 senedeki rekor oy seviyesine taşımakla yetinmedi, aynı zamanda son aylarda yapılan bütün anketleri de ters yüz etti.

Zira sadece iki üç ay öncesine kadar Justin Trudeau’lu Liberal Parti anketlerde ’leri görmüş, ana muhalefet partisi Muhafazakarlar iktidar partisiyle oy farklarını 20-25 puana çıkarmış, seçim sonuçları adeta kesinleşmişti.

Kanada’daki anketlerin seyri. Muhafazakarlar mavi, Liberaller kırmızı.

Liberallerin çakıldıkları ’lerden C’e çıktığı, daha önce siyasetle pek içli dışlı olmamış beyaz yakalı bir teknokratın sadece 60 gün gibi kısa bir sürede halkın desteğini alarak kazandığı bu seçimlerin en büyük mağlubu ise Muhafazakarların genç ve karizmatik lideri Pierre Poilievre değil; aynı zamanda Kanada’yı 51. eyalet, Kanada Başbakanı’nı ise vali yapmakla tehdit ederek hoşgörü ve kapsayıcılıklarıyla neredeyse mizah konusuna dönüşen Kanadalılar arasında bile milliyetçiliği yükseltmeyi başaran ABD başkanı Donald Trump oldu.

Kanadalılar ne Mark Carney’in akıcı İngilizce ve Fransızcası ne de partinin selef lideri Justin Trudeau’nun renkli çoraplarının hatrına Liberallere oy verdi. Kanadalıların önemli bir bölümü Trump’a öfkelenip kızıp gümrük vergisi savaşlarından işgal tehditlerine Trump ile en iyi mücadele edebileceklerini düşündükleri adaya oy verdi, yani Trump’ın olmadığı bir pusulada Trump aleyhine oylarını kullandı.

Böylece Kanadalılar, Kasım 2024 seçimlerinden bu yana Trump ve Trumpçılığın giderek yükseldiği bir dünyada esen rüzgara set çeken ilk halklardan biri oldu.

Trump’ın sesi uzaktan hoş gelir

2015 yılında Kanada Başbakanı seçilerek ülkenin en dikkat çeken genç liderlerinden biri olan Justin Trudeau, 10 senelik kariyerinin ardından anketlerde giderek düşen halk desteği karşısında bu sene parti liderliğini, başbakanlığı ve siyaseti bıraktığını açıkladı. Trudeau’nun siyasete vedası pek şaşırtıcı değildi. Zira özellikle pandemi dönemiyle birlikte Kanada’da COVİD-19 tedbir ve yasaklarına karşı protestolar artmış, hayat pahalılığı, ekonomik eşitsizlik, kira sorunu gibi meseleler Liberal hükümeti yıpratmıştı. Bir zamanlar değişimin ve genç siyasetin yüzü olan Trudeau ise artık gündelik sorunlar karşısında çözüm bulmakta zorlanan, Trump’ın en büyük temsilcisi olan popülist sağ karşısında cevap üretemeyen müesses nizamın eskimiş yüzüne dönüşmüştü.

Nitekim Kanadalı muhafazakarlar tam da bu kırılım noktasının yaşandığı 2022 senesinde kendi yerli ve milli “Trumplarını”, 42 yaşındaki Pierre Poilievre’i lider olarak seçmişti. Poilievre ortamala Kanada muhafazakarı ile ortalama Amerikan muhafazakarı arasındaki farktan dolayı her ne kadar Trump’ın aksine göçmen, kadın ve eşcinsel hakları gibi konularda daha özgürlükçü olsa da özellikle pandemi kısıtlamaları, toplumsal cinsiyet tartışmaları gibi meselelerde Trump’ın söylemlerini ve sloganlarını kullandı, belki de Trump’tan daha çok J.D. Vance gibi genç........

© Serbestiyet