Geçen Cuma günü Nişantaşı Develi restoranda Alman gazeteci dostum Kai Diekmann’la kebabımızı yerken bana ilginç bir şey söyledi.
“Sen Rolling Stonescusun ama nihai kararımı verdim. Ben Beatlescıyım.”
Bu rekabet bizim neslimizde 50 yıldan beri süren bir tartışmadır.

Bu defa konu Beatlis’ın hayatta kalan iki üyesinden biri olan Ringo Star’ın yeni çıkardığı “Look Up” albümü nedeniyle açıldı.
Ringo Starr herkesi şaşırtan bir şey yaptı ve bir “Country” müzik albümü çıkardı.
Çok basit şarkılar ama daha ilk dinleyişte insana hoş geliyor.
Albüm çıktıktan sonra Ringo, Times gazetesine verdiği demeçte şöyle bir şey dedi:
“Ben hep bir “Band” (Müzik grubu) içinde olmak istedim. Çünkü davul çalarak Yesterday’i söyleyemezsin…”
Oysa Genesis grubunun davulcusu Phill Collins, “Again All Odds” şarkısını harika söyledi yıllarca.”
Sadece Spotify’da da 550 milyon kişi severek dinledi.

Geçen ay sonundan beri rock müzik çevrelerinde tartışma Beatles mi Rolling Stones mu sorusundan şuraya kaydı:
“Gelmiş geçmiş en iyi müzik albümü hangisidir?”
Tartışmayı müzik dünyasının en önemli dergilerinden biri olan “Uncut” başlattı.
Uncut geçmiş yıllardan “60’ların en iyi albümü”, “70-80-90’lerin en iyi 500 albümü” gibi sıralamalar yapmıştı.
Geçen ay bu seçimi yaygınlaştırdı ve “Bütün zamanların en iyi 500 albümü” adlı bir liste yayınladı…
Tartışma işte bu liste ile patladı.

Tabi mesele “Rolling Stonescular” sınırını aştı.
Devreye “Pink Floydcular”, “Led Zeppelin’ciler” “Bob Dylancılar” ve bilumum “Cu’cu’lar” katıldı…
Çünkü dergi ortaya kimseyi tatmin etmeyecek ve yer yer herkesi hayretler içinde bırakacak bir 500’lük liste yayınladı.
Bir haftadır bizim “Rock mahallemizde” “Eski tüfek rockcılar” arasında tam bir savaş yaşanıyor.
Bu pazar günü sizi de bu tartışmaya bulaştırayım.
Eminim daha ilk satırdan siz de sille tokat gireceksiniz bu kavgaya…
Çünkü müzikle biraz ilgiliyseniz elinizi kolunuzu bağlayarak sessizce seyredemezsiniz bu kavgayı.

Şimdi esas soruyla başlayayım:
“Sizce tün zamanların en iyi albümü hangisidir?”
Sorunun çevabını sonunda vereceğim.
Ama önce beni şaşırtanlardan başlayayım.
(*) Mesela şu soru: Sizce 500’lük listede Beatles’ın mı Rolling Stones’un mu daha çok albümü vardır?
(*) Sizce Pink Floyd’un “Dark Side Of The Moon” albümü kaçıncı sıradadır?
(*) Dünyanın en çok satan albümü sayılan ve 1980’li yıllarda siyasi dergilerin bile kapak konusu olan Michael Jackson’un “Thriller” albümü kaçıncı sıraya konmalıdır?
(*) “Simon and Garfunkel’in hangi şarkılarının bulunduğu albümü ilk 10’a koyarsınız?
(*) Fleetwood Mac’in “Rumors” albümü sizce listede hangi sırada olmalıdır?

Şimdi beni şahsen ilgilendirenlerden başlayayım.
Listenin en sonuncu sırasında, yani 500 numarada “Crosby, Still & Nash’in sadece isimleri yazılı albümü var.
İçinde “Teach Your Children” gibi bizim neslimizin çocuk eğitimi konusundaki görüşlerini bile etkileyecek efsane bir. şarkı var.
“Suite: Judy Blue Eyes”, “ Marakesh Express” gibi bize Kuzey Afrika egzotizminin yollarını açan şarkılar da var.
Ama ben bu albümlerinin yerine Neil Young’ı da alıp yaptıkları “Deja Vu” albümünü tercih ederdim bu 500’lük listede…

Benim neslimden bir müziksever bırakın 500’lük listeyi, 100’lük, hatta 10’luk, hatta 5’lik bir liste yapsa banko koyacağı bir albüm “Dark Side of the Moon”…
İlk 10da yok…ilk 100’de, ilk 100’de yok.
İlk 200’de yok…
İlk 300’de de yok.
Bu efsane albümü ancak 431’inci sırada görebiliyoruz.
Yuhh artık…
Utanmasalar hiç koymayacaklarmış.…
Üstelik Pink Floyd’un başka hiç bir albümü de girmemiş listeye…

“Thriller”, “Beat It”,”Billie Jean”, “Human Nature”, “The Girl Is Mine” “Wanna Be Starting Something”
Hiç olmazsa ilk üçünü bilmeyen var mı…
Billie Jean…
Bugüne kadar 2 milyardan fazla insan sadece Spotify üzerinden dinlemiş.
Yıl 1982…
Dünya bu albümle yıkılıyor.
“Time”, “Newsweek”,”Economist”,”Der Spiegel”, “Paris Match” “L’Express” aklınıza gelen hangi dergi varsa kapağında…
1960 İngiliz müzik devriminden sonra 1980’ler Amerikan devrimini zirveye taşıyan albüm.
Video klibini John Landis çekmiş…”Moonwalk” dönemi açılmış.
Ve siz bütün zamanların en iyi 500 albümü listesi yapıyorsunuz…
Bu albüm yok…
Hiç olmazsa geçen yıl kaybettiğimiz yapımcısı Quincy Jones’un hatırına koysaydınız.

Yıl 1977…
Fleetwood “Rumours” albümünü çıkarmış.
Müzik dünyası bunu konuşuyor.
Her yerde “Dreams” çalıyor..
İlk walkmanimi almışım.
Beytepe kampüsünde ders vermeye giderken servis otobüsünde “Never Going Back Again” dinliyorum.
Benim için bütün müzik antolojilerimin başköşesine geçecek bir albüm.
Uncut dergisindeki arkadaşlar ilk 500’e bile sokmamışlar.
Arıza bende mi…
Onlarda mı…

1960’lardan “Hollies”, “Manfred Mann”, “Yardbirds”, “Animals” yok…
Özellikle o dönemin put kırıcı efsane grubu Cream’in “Fresh Cream” albümü yok.
Eric Clapton’un ilk gruplarından biri ve gerçek anlamda devrimci bir albüm…

Listenin 106 numarasında bir Alman grubu var.
“Can…”
1960’larda kurulmuş bir grup.
Alman elektronik müzik ekolünün kurucularından sayılabilir.
Grubun 1969’da çıkardığı “ Monster” adlı albümü listede 222’nci sırada.
Grubun3 yıl sonra 1972’de çıkardığı “Ege Bamyası” adlı albümünü sonraki yıllarda keşfedip dinleyebilmiştim.
İşte o en 500 albüm listesinde 106’ncı sırada.
Değişik bir tarzları var.
Ama en iyi 500’e girer mi? Hem de Pink Floyd tek albümle girerken onlar 3 albümle.
Bence liste burada biraz değil baya şahsileşmiş.

Listeyi yapanlar yemeklerini lokantaya gelen müşterinin değil, Michelin müfettişlerinin beklentilerine uygun yapan şefler gibi seçim yapmışlar.
Yani dinleyen insanın değil, ukala müzisyenlerin hoşuna gitmek için böyle bir “müzik bilgiçliği” yapmışlar gibi geldi bana.
Koskoca 500’lük listede Elvis Presley’in sadece bir albümünün olmasını da ancak böyle açıklayabiliriz.
Bir zamanlar John Lennon’a sormuşlardı:
Amerikan müziği hakkında ne düşünüyorsun?”
Sevdiği üç ismi saymış:
Beach Boys, Byrds ve Mama’s an Papa’s…
Aynı soruyu Mick Jagger’e sorsanız muhtemelen Muddy Waters’dan başlayıp, beş on yaşlı blues uyma devam ederdi
Aralarındaki fark da buydu işte…
Beatles insanların ağzına daha kolayca yapışacak, müzik bilmişlerinin değil, mahalledeki kızların seveceği müziklerin insanıydı.
Ondan çok sevildiler…
Daha bunun gibi onlarca eleştiri yapabilirim.
Ama sizi fazla sinirlendirmeden ilk 20’e geçeyim.
Bütün zamanların en iyi 20 müzik albümü şunlar.
Geriden başlayarak veriyorum:

1. The Beatles - Revolver (1966)
2. The Velvet Underground & Nico - The Velvet Underground & Nico (1967)
3. Love - Forever Changes (1967)
4. The Beatles - White Album (1968)
5. Television - Marquee Moon (1977)
6. David Bowie - BlackStar (2016)
7. Kate Bush - Hounds Of Love (1985)
8. My Bloody Valentine - Loveless (1991)
9. Beach Boys - Pet Sounds (1966)
10. David Bowie - Low (1977)
11. Van Morrison - Astral Weeks (1968)
12. Talking Heads - Remain In Light (1980)
13. Radiohead - In Rainbows (2007)
14. Bob Dylan - Blonde On Blonde (1966)
15. The Rolling Stones - Let It Bleed (1969)
16. Marvin Gaye - What's Going On (1971)
17. Joy Division - Closer (1980)
18. Massive Attack - Blue Lines (1991)
19. Miles Davies - Kind Of Blue (1959)
20. The Beatles - Abbey Road (1969)

Neticede en iyi 500 listesinde Uncut tartışmaya kendi açısından noktayı koymuş.
Bu yarışı Beatles kazanmış.
Onların 500’e giren albüm sayısı Rolling Stones’unkinin 3 katı.

Benci dergi Velvet Underground’a faza kıyak geçmiş.
Acaba bu grubun en büyük destekçisi Andy Warholl olduğu için mi…
Benim tercihim ise Velvet Underground değil, onların 'frontman'i Lou Reed olurdu.
Ama onun tek bayına yaptığı albümlerdeki iki şarkısı:
“Walk On The Wilde Side”
Ve özellikle “A Perfect Day…”

David Bowie’ye gelince…
Kararsızım.
Ve gerçek fikrimi söylemeye de çekiniyorum.
Çünkü bizim mahallede öyle bir David Bowie tapınması vardır ki. Sosyal lince uğrarım.
Haklı oldukları bir taraf var.
Bowie karakter etkisi müziğini çok aşan bir sanatçı.
Bir dönemin estetiğini ve trendini etkiledi.
Ama kaç David Bowie plağını kaç kere çalıp dinledin derseniz…
Beatles’dan, Rolling Stones’dan Michael Jackson’dan, Bob Dylan’dan, The Cure’tan,çok sonra geliyor.

500’lük listede sadece 3 Hip Hop albümü var.
Oysa Hip Hop 2024’de 50’inci yılını doldurdu ve müzik tarihinde belki de hiç bir müzik tarzı gençliği ve en az 3 nesli bu kadar etkilemedi.
Sadece Eminem, Jay-Z ve Kanye West bence az kalmış listede…

Caz müzikten listeye giren bütün albümler konusunda hem fikirim.
Miles Davis’in “Kind Of Blue’su” geçmiş ve şimdiki zamanların değil gelecek zamanların da en iyi caz albümü olmaya devam edecek.
Daha çok konuşabiliriz ama şimdilik bu kadar.
İlgilenirseniz, Uncut’un tam listesinin linkini veriyorum. Bakıp kendiniz de bir değerlendirme yapabilirsiniz.

İKİNCİ YAZI

16 yaşımdayken, bana “İngiltere’de Melody Maker dergisinin haftalık Top 50 listesini say diye sorsaydınız, ezberimden sayabilirdim.
Oysa o 50 şarkının en fazla 10 tanesini dinlemiştim.
Sonra Çiğli Amerikan üssünün radyosu yayına başladı ve hayatımız değişti.

Bob Dylan’ın benim 60 yıldır mahfeden şarkısı “Like A Rolling Stone’u” ilk defa orada dinledim.
Şimdi onun hayatından bir bölümü anlatan “A Complete Unknown”( tam Bir Bilinmez) filmini seyretmeye hazırlanıyorum.
Filmde bir şarkıyı Bob Dylan’ı oynayan Timothee Chalamet söyledi. Çok da güzel söylemiş. Merak edene, Spotify’a yüklediler.
O şarkı “Like A Rolling Stone…”
“How does it feel, how does it feel?
To be on your own, with no direction home
A complete unknown, like a rolling stone…”
Çok güzel bir çeviri olmayacak ama…
Biraz şöyle diyor:
“Nasıl hissettiriyor , nasıl hissettiriyor?
Kendinde olmak, evin yönünü bulamamak,
Tam bir bilinmezlik gibi
Yuvarlanıp giden bir taş parçası gibi…”

Bir hayat geçip gidiyor…
Bizim neslimiz tam da onun dediği gibi “A complete unkonwn" bir istikamete hazırlanıyor…
Ama o sorunun cevabını hala bulamadık…
Ve onu bir cümle daha ekledik…
Özgürlükler peşinde koşarken, kendini derin bir düşkırıklığı uçurumunun dibinde bulmak…
Nasıl hissettiriyor arkadaş…

1. The Beatles - Revolver (1966)
2. The Velvet Underground & Nico - The Velvet Underground & Nico........

© Samimi Haber