Nezâket, kelime olarak “zarâfet, incelik, kibarlık ve naziklik” anlamlarına gelir. Hem insan ilişkilerinde hem de düşünce ve davranış dünyasında başkalarına saygı göstererek davranma hâlini ifade eder.

Unutulmamalı ki nezâketini kaybeden letâfetini de kaybeder.

NEZÂKETİN TEMEL ÖZELLİKLERİ

İncelik ve Zarâfet:

Sözde, davranışta, hatta bakışta bile kırıcı, incitici olmamaktır.

Başkalarının Hakkına Saygı:

İnsanların şahsiyetine, duygularına, fikirlerine ve sınırlarına, hayatlarına saygı duymaktır.

Sabır ve Teennî:

Hemen öfkelenmeden, düşünerek ve anlayış göstererek davranmaktır.

Tevazu ile Yoğrulmuş İletişim:

Üstenci değil, eşit ve nazik bir dille konuşmaktır.

Güzel Ahlakın Yansıması:

Nezâket, ahlakın dışa yansıyan halidir. Peygamber Efendimiz’in (asm) “Mümin, elinden ve dilinden diğer insanların emin olduğu kimsedir.” hadisi bu anlamda önemlidir.

Nezâket;

Pasiflik değildir.

Hakkı söylemekten kaçmak değildir.

Yapmacık kibarlık değildir.

Gerçek nezâket, hakikati söyler ama kalp kırmaz; eleştirir ama incitmez; uyarır ama alçaltmaz.

KUR’AN VE SÜNNET’TE NEZAKET

Kur’an’da, Firavun’a bile “yumuşak sözle hitap edilmesi” (Tâhâ, 44) emredilir.

Peygamber Efendimiz (sav), en sert kalpli insanları bile tatlı dille yumuşatmış, muhataplarını asla küçük düşürmemiştir.

Bediüzzaman’ın Gözünden Nezâket

Bediüzzaman Said Nursî’ye göre Nezâket; imanın meyvesi olan bir ahlaktır. Risale-i Nur'da sıkça geçen "şefkat, hürmet, muhabbet, sabır" gibi kavramların tamamı ve Risale-i Nur hizmetinin dört temel esası derken “acz, fakr, şefkât, tefekkür”[1] nezâketli bir ruhun yapısını ve hususiyetlerini saymaktadır aynı zamanda. Bunları kabiliyet olarak hayatında gösteren bir insan nezâket sahibidir. İşte Müsbet Hareket bunun bir neticesidir.

Bediüzzaman, nezâketi sadece bir davranış biçimi değil, bir dava adamının dili ve ahlâkî duruşu olarak görmektedir. Nezâketin kapattığı; kaba sert davranışın açtığı kapı görmedim hiç.

Bazı sözler vardır ki insanı hayran bırakır; bazı suskunluklar vardır ki, muhatabın kalbinde yıldırım gibi eser.

Söz, mananın taşıyıcısıysa; sükût da bazen hikmetin taşıyıcısıdır.

Sözle değil, hâl ile konuşanlar, nezâketin en tesirli dilini kullanmışlardır. İşte Bediüzzaman Said Nursî, bu derin sükûtun da ehlidir. Hem hâl hem kâlde üstaddır Bediüzzaman.

Onun nezâketi sadece güzel sözlerden, yumuşak hitaplardan ibaret değildi. Onun nezaketi; bir duruş, bir vakar, bir suskunluk içinde tebliğdir. Mahkemelerde haksız yere suçlandığında;........

© Risale Haber