Atatürk Üniversitesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi rahmetli Cemil Kutlu hocam, Rusya’daki Türk esirlerinin tutulduğu kamplarıyla ilgili doktora çalışmasını yaparken rastlamış belgeye. Kişi Yusufeli Kaymakamı Mülâzım-ı evvel yani teğmen rütbesinde, isim X olarak verilmiş. O kaymakam, Rusya içlerinden Sibirya’daki kamplara gönderilen Türk esirlerin bulunduğu trenin Gence/Azerbaycan şehrinde yaşadığı duyguları aktarıyor.

“Yoksul bir köylü, üstü başı yani kıyafetleri yoksulluğunu anlatıyor. Tren garına gelmiş, Rus üniformalı Ermeni askerler, Azerbaycan Türklerinin Türk esirler ile ilişki kurmasını engelliyor. Vagona yaklaştı, yüzüme baktı ve elindeki tütün (torba içinde) bana uzattı. Bakıştık ve ikimizin de yanaklarından yaş akıyordu. O an anladım ki, insanlığın bu en eski duygusu hiç kaybolmayacaktır”

Yaklaşık olarak, yani hatırımda kaldığı kadarıyla belge içeriğini aktardım. O hiç kaybolmayacak duygunun “Milliyetçilik” olduğunu fark etmişsinizdir.

Ne acıdır ki, milliyetçiliğin yalnızca önüne Türk ifadesi ekleneni yıllarca Türkiye’de yasak ve suçtu. Günümüz gençliği pek bilmez ama ne yazık ki bu böyleydi. Hatta “Kırmızı Kitap”ta milliyetçilik tehlikeli cereyan olarak yer almıştır. 1944’ten itibaren, Atsız ve arkadaşlarına açılan meşhur Türkçülük........

© Pusula Gazetesi