İklim kriziyle ilgili alınacak önlemlerin kısa vadede bir başarı sağlamayacağı açık. Trump örneğinde görüldüğü gibi tam tersine, iklim değişikliğini günah keçisi ilan etmek daha işlevsel bir politikaya dönüşüyor.

• BERKAY YALÇINKAYA
• 29 Ekim 2025

İklim değişikliği konusunda dünya liderlerinin “Kışın soğuk oldu, demek ki ısınma yok” minvalindeki açıklamalarını gördükçe şaşırmamak elde değil. Savaşlar, stratejiler ve ekonomik kuşatmalar konusunda ustalaşmış iktidarların, söz konusu gezegenin geleceği olduğunda saçmalamaları yalnızca bir tesadüf mü? Ya da konuyu teknik bir zemine çekip bu durumu liderlerin bilgi eksikliğiyle mi açıklayacağız?

Bu yazı iklim inkarcılığın arkasındaki “pratik gerekçeler” üzerine eğilmeyi hedefliyor. Pratik diyorum çünkü, “Üşüdüm, bakın ısınma yok” gibi ifadelerin bilimsel bir dayanağının olmadığı ortada. Öyle ki, iklim inkarcılığını bilimsel bir zeminde tartışmaya çalışmak, denize düşüp boğulduğu halde suyun olmadığını iddia eden birisine suyun varlığını kanıtlamaya çalışmak gibi. Geri dönecek olursak, hep birlikte boğulduğumuz halde neden birileri çıkıp asılında suyun olmadığını iddia ediyor?

Bu soruları düşünürken zihnimde Adam McKay’in Don’t Look Up filmi belirdi. Filmin metaforik anlatımını Türkçe’de en yalın biçimde açıklayan ifadenin “başını kuma sokmak” deyimi olduğunu düşündüm. Dünyaya hızla yaklaşan bir kuyruklu yıldız karşısında yaşanan trajediyi anlatan bu kara komedi, hakikatin günümüzde nasıl eğilip büküldüğünü çarpıcı bir biçimde gözler önüne seriyor.

Bilim insanlarının panik içindeki uyarılarına rağmen, talk show şakaları, siyasilerin küçümseyici ifadeleri ve demagogların laf cambazlıkları eşliğinde yaklaşan kuyruklu yıldız felaketini görmezden gelmenin, derinleşen iklim krizi karşısında “Kar yağdı, demek ki küresel ısınma yok” demekten ne farkı var?

ABD başkanı Donald J. Trump’ın 2012 yılında Twitter’da iklim değişikliğinin Çin’in haksız ticaret avantajı elde etmek için uydurduğu bir yalan olduğunu iddia etmişti. İklim inkarcılığı, geçen süreçte popüler bir söyleme dönüştü, düz dünyacılar gibi sadık müritler edindi. Bu paylaşım 104.000’den fazla kez paylaşıldı ve yaklaşık 66.000 kez “beğenildi”. (The New York Times) 2018 yılındaysa Trump “Bunun bir aldatmaca olduğunu düşünmüyorum. Ama insan yapımı olduğunu sanmıyorum. Şunu söyleyeceğim: Trilyonlarca dolar vermek istemiyorum. Milyonlarca işi kaybetmek istemiyorum”........

© Perspektif