Bırakın ilmihal bilgisini, bugün Üniversite talebeleri Gusul abdestinin nasıl alınacağını bilmiyor. Tek Parti döneminde 29 Farz, 30 Farz, 32 Farz diye, tek A4 sayfa’nın bir yüzüne basılmış bir metin Pazar yerlerinde satılır, camilerde dağıtılırdı. Bunlardan biri de “İslam Dini Nedir, 32 ve 54 Farz, Mevlüd’te Okunan Kaside’ler” adını taşıyordu. den oluşan 32 sayfadan oluşan, resimli kitapçık 1960’da Nur matbaasında basılmış ve 50 kuruştan satılıyordu.

Hemen herkes 54 farzı şiir okur gibi ezbere okurdu. Bugün 54 farzı değil, doğru düzgün amentüyü bilen yok, eğer İmam-Hatip, Kur’an kursuna gitmemiş ve ailede namaz kılan yoksa. Okullardaki din derslerinde öğrenilen ne varsa orada kalıyor. Amentüye iman edenlere gelince, onların büyük çoğunluğu gerçekten mesela Kader, Rızık ve Ecelin ne olduğunu biliyorlar mı ve bu kavramların hayatlarındaki karşılıklarının farkındalar mı? “Hayır ve Şerr’in Allah’tan geldiğini” söylüyorlar da, “İrade” ve “Rıza”dan haberleri var mı? Melekler, Cin, Şeytan, Peygamberler ve kitaplardan gerçekten haberdarlar mı?

Bugün geldiğimiz noktada neredeyse onu da kaybettik. Din ve devlet büyüklerini İlah ve Rab edinmemiz yetmedi, kim kimi beğendi ise, kanaat önderi, sanatçı, benzemek istediği kim varsa onu “İdol” ediniyor. O onun put’u oluyor. Bu kalabalıklar neyi bilmediklerinin de farkında değiller.

Dini anlamda “put”, “put edinmek” ne demek? “Sanem” ne demek, “Abd”, “Abide” “İbadet”, “Mabud”, “Mabed” hepsi aynı kökten geliyor. “Putperestler”den, “Putlar”dan söz ediyoruz da “put” ne demek? Dini bağlamda “put”, bir ilah olarak tapınılan, genellikle insan veya hayvan şeklinde yapılmış cansız ya da canlı olduğu halde, daha o yaşarken, “Agustus” gibi bir tanrı kıralı temsil eden her şey putlaştırılmış olur. Hristiyanlar da bu anlamda Hz. İsa’yı putlaştırmadılar mı? Mekke’li Müşrikler, haşa Allah’ı putlaştırmışlardı. Diktikleri heykelleri O’na nisbet ediyorlardı. Türkçede “put” kelimesi, özellikle pagan inançlarında veya çok tanrılı dinlerde tapınılan heykel veya semboller için kullanılır. İslam’da, Allah dışında tapınılan her türlü nesne veya varlık (örneğin, heykeller, totemler) put olarak nitelendirilir ve şirkle ilişkilendirilir. “Put edinmek” ifadesi, bir şeyi veya bir varlığı putlaştırarak ona tapınma, aşırı derecede bağlanma veya onu ilahlaştırma anlamına gelir. Bu, genellikle bir nesneyi, kişiyi ya da fikri gereğinden fazla yüceltmek ve ona ilahi bir anlam yüklemek şeklinde anlaşılır. İslam’da bu, Allah’a ortak koşmak (şirk) olarak tanımlanır. Put, ruhani sıfatlar yüklenen varlıkları temsil eden cisimler için kullanılan bir isimdir. Put’un karşılığı Arabca’da “Sanem”dir. “Abide” kelimesi Arapça “âbid” kelimesinden türemiştir. “Âbid“, “ibadet eden, kulluk eden” demektir. Bu kök, “tapınma, kulluk, hizmet” anlamlarını taşır. Türkçede “abide” kelimesi, hem dini anlamda ibadet eden kişi hem de kalıcı bir anıt anlamında kullanılmıştır.

İslam’da “abd”, “Allah’a kulluk eden” anlamında kullanılır “Abdullah” ismi, “Allah’ın kulu” anlamına gelir. Abdurrahman, Abdülbaki, Abdürrezzak, Abdülhadi benzer anlamlar taşır ve İslam geleneğinde Kulluk ancak Allah’a (CC) yapılır ve kula kulluk yoktur. Bu şirk olarak büyük günah kabul edilir. Bu böyle olsa da İslam dünyasında din ve devlet büyüklerinin, İlah ve Rab edinilmesi yaygın bir hastalıktır.

Tevrat’da da açık bir şekilde putçuk yasaklanır. İslam’da da bu yasak açıkça belirtilir. Hem Kabe’deki putların temizlenmesi, hem de Hz. İbrahim’in “put kırıcı”lığı dini metinlerde yer alır. Anadolu’da en radikal put kırıcılığı iki dönem halinde MS........

© Mir'at Haber