Geçtiğimiz günlerde bir seyahatte TUSAŞ Motor Sanayi A.Ş. (TEI) Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit hoca ile aynı uçaktaydık. Söz konusu hocanın uzmanlık alanı olunca sohbet döndü dolaştı uçaklara geldi. Sohbetin bir yerinde hoca, 30 Ağustos Zafer Bayramı’nın ilk adının “Zafer ve Tayyare Bayramı” olduğunu söyleyince şaşırdım. Bilmiyordum. Bana dönemin gazete küpürleri üzerinden bazı delilleri gösterdi. Yani anlayacağınız Cumhuriyet’in ilk yıllarında 30 Ağustos, sadece “Zafer Bayramı” değil; göklere adanmış bir “Tayyare Bayramı” imiş.

30 Ağustos bugün yalnızca “Zafer Bayramı” olarak kutlansa da Cumhuriyet’in ilk yıllarında bu bayram, Büyük Taarruz’daki hava mücadelesini ve havacılığa verilen önemi de yaşatmak amacıyla kutlanmış.

Peki, bu bayramın adı neden Zafer ve Tayyare Bayramı imiş ve ne olmuş da bu bayram yalnızca Zafer Bayramı adını almış?

Bu soruyu yanıtlamak için takvimleri biraz geriye alalım ve Osmanlı’nın son yıllarından Cumhuriyet’in ilk yıllarına uzanan havacılık mücadelesini konuşalım.

3 Haziran 1909 günü Paris'teki Uluslararası Havacılık Konferansı'na iki Osmanlı pilotu gönderilerek Osmanlı İmparatorluğu'nun askerî havacılığının resmi olarak ilk adımı atılmıştı. Ancak hava kuvvetlerine Batı ülkelerinin verdiği büyük önem Osmanlı’da takip edilemedi. Gerek teknolojik gelişmeler gerekse maddi kaynakların yetersizliği, Batı’nın hava kuvvetlerinin gücünü yakalamamıza olanak vermiyordu. Yine de Osmanlı Tayyare Bölükleri ile hava kuvvetleri kurulmuş; bu kuvvetler 1. Dünya Savaşı’nda ve istiklal harbimizde mücadele etmiş, kahramanlık destanları........

© Milli Gazete