Sabahın erken saatlerinde otobüs bekleyen kalabalıklar, toplu taşımanın yıldırıcı kalabalığı, işe yetişmek için üç aktarma yapmak zorunda kalan gencin telaşı, tekerlekli sandalyesiyle kaldırıma çıkamayan engellinin sessiz öfkesi...

İstanbul’da her sabah trafiğe uyanmak, artık sıradan bir gündelik deneyim değil; şehrin insanı tüketen bir ritmine dönüşmüş durumda. Toplu taşımada geçen saatler, bitmek bilmeyen trafik sıkışıklığı ve erişilemeyen kamusal alanlar… Bütün bunlar sadece teknik değil; aynı zamanda etik, sosyal ve yönetişimsel bir krizdir.

Artık “ulaşım”ı yalnızca bir taşıma faaliyeti olarak değil; şehrin adalet duygusunu, çevresel dengesini ve toplumsal huzurunu doğrudan etkileyen bir sistem olarak ele almak zorundayız. Bu anlayışla, ESAM İstanbul Şubesi tarafından hazırlanan “İstanbul Ulaşımına Bütüncül Yaklaşım: Sorunlar, Politikalar ve Stratejik Yaklaşımların Değerlendirilmesi” başlıklı rapor yayımlandı.
Rapordan öne çıkan bazı satır ve yaklaşımlar ise şu şekilde:

Otobüsler sistemin omurgası ama yalnızlar!

Otobüsler hâlâ toplu taşımanın ana yükünü taşıyor. Ancak yetersiz raylı sistem ağı ve entegrasyon eksikliği, aktarma merkezlerindeki yönlendirme yetersizliği ve saat uyumsuzlukları nedeniyle bu sistem bir bütün olarak işleyemez hâle geliyor.
Otobüslerin yalnız bırakıldığı bir sistem, kentin taşıma yükünü adil ve verimli biçimde omuzlayamaz.

Kronikleşen derin bir kriz: Trafik sıkışıklığı

İstanbul, INRIX'in 2024 raporuna göre dünyanın en yoğun trafiğine sahip şehri olarak kayıtlara geçti. Sürücüler yılda ortalama 105 saatini trafikte kaybediyor; bu, her gün yaklaşık 17 dakikalık bir kayıp anlamına geliyor.

Ancak daha önemlisi, bu sorunun sadece zaman ya da konfor değil; yıllık yaklaşık 10 milyar doları aşan ekonomik kayıp gibi devasa sonuçlara yol açmasıdır.

Trafik sıkışıklığındaki ’lik artış; altyapı yetersizliği kadar plansız kentleşme, otopark politikalarındaki eksiklik ve toplu taşıma sisteminin entegre olmaması gibi nedenlerden........

© Milli Gazete