Zarar çok mu büyük?
Türkiye’nin son yılların en büyük zirai don olayı yaşandı. Mart sonunda havalar adeta bahar müjdesi gibiydi; hava ısındı doğa canlanmaya, ağaçlar çiçek açmayan başladı. Sonra nisanın ilk haftasında şiddetli don görüldü. İlkbaharın son donları 36 ilde bitkisel üretimi çok kötü etkiledi.
Don olayından en çok erken uyanan meyve ağaçları, muz ve narenciye bahçeleri, sebze fideleri ve seralarda yetiştirilen bitkileri ile turfanda sebzeler zarar gördü. Malatya’da kayısı, Sakarya’da fındık, Karaman’da elma, Konya’da şeker pancarı, Tunceli’de ceviz, Adana’da limon, Manisa’da üzüm bağları etkilendi. Yine fide dönemindeki sebzeler; patates, soğan, marul vd tek yıllıklar da don zararı ile öldü.
Don
Meteorolojik faktörlerin etkisiyle meydana gelen zararlar arasında kültür bitkilerinin gelişme devresinde zaman zaman ortaya çıkan don olaylarının büyük önemi vardır.
Zirai don, hava sıcaklığının 0 °C ve altına düşmesiyle meydana gelen olaydır. Her bitkinin don olayından gördüğü zarar, türe/çeşide ve gelişme durumuna bağlı olarak değişir. Sıcaklık -15 °C’e düştükten sonra ağaçların gövdesinde ve kabuklarında çatlamalar oluşabilir. Tek yıllıklarda 0 °C veya altındaki birkaç derecelik sıcaklıklarda donarlar (ölürler).
Etkisi
Son don olayı bir bakış açısına göre “felaket” olarak değerlendirildi. Yazımda özellikle “zirai don olayı”........
© Milat
