menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Yol Üzerine Düşünmek

10 0
tuesday

Notlarımı okumaya vaktiniz var mıdır bilemem. Memiş Okuyucu bey’e kelin merhemi olsa önce kendi başına sürer dedimse de ısrarlı talebi üzerine, halimize, yolumuza, çaremize dair aklıma gelen birkaç not yazayım dedim

1. Hayat, beşer ile insan-ı kâmil arasına çizilen çizgi üzerinde bir yolculuktur. İnsanın biyolojik yanına “beşer” denilmektedir. Beşer, kültür kazanarak “insan”a dönüşür. İnsan olmak, varolma amacının bilincinde olmaktır. Haz peşinde koşmak, insan için kendini cezalandırmaktır. Haz, doyumsuzluktur; dipsiz bir kovayı doldurmaya çalışmak gibidir. Bu yönüyle haz peşindeki tarafımız beşer yanımızdır. Zaten “Beşer şaşar” denilmiştir. Hayatın diyalektiği şu şekilde özetlenebilir: Beşer tezdir, kültür antitez ve insan sentezdir. O hâlde şu denklem yazılabilir:
İnsan = Beşer Kültür

2. Ahlâk da kültürün bir parçasıdır ve sadece insana özgüdür. Ahlâkın teorik yönüne ya da felsefesine “etik” denir. Etik, eylemle birleştiğinde ahlâka dönüşür. “Komşusu açken tok yatan bizden değildir” buyruğunu bilen bir kişide komşuluk etiği vardır. Ancak komşusunun hastalığında, sağlığında hiç ilgilenmeyen bir kişide komşu ahlâkından söz edilemez. Ahlak=Etik Eylem.
İslam kültüründe doğruluk, söz ile eylemin örtüşmesinde ortaya çıkar. Bir kişinin doğru sözünün, davranışıyla çelişmesi hâlinde bu söz doğru kabul edilmez; kişi, sözünün doğruluğuna inanıyor bile olsa.

3. İnsan olmak, Yaradan’a, var olmasına sebep olanlara, yaşadığı topluma ve çevresine borçlu olduğunun bilincinde olmaktır. O hâlde var olmak, borçlu olmaktır. Bu borucu ödeme sorumluluğundan “ödev” doğar. “Ödev” sözcüğü, “öde-mek” fiilinden türemiştir: Öde v = Ödev.

4. Ahlâkın ve idrakin temeli edeptir. Edebin özü ise utanmadır. “Allah’tan korkmaz, kuldan utanmaz” sözü edebin özeti olan bir tanımıdır. Edebin bir ucu hikmete, diğer ucu ahlâka çıkar. Edep; Yaradan’ın ve yaratılmışların karşısında, arınmış bir duruşla bulunmaktır. Bu duruş, ön yargılardan, kibirden ve bencillikten sıyrılmış, ruhun berraklığıyla şekillenen saf bir bilinç hâlidir.

5. Günümüzdeki en büyük sorunlarımızdan........

© Maarifin Sesi