Amerika-Türkiye ilişkileri…
Amerika Birleşik Devletleri Türkiye diplomatik ilişkileri genel kabul gören anlayışa göre 1830’da başlamış, 1917’de kesilip 1927’de yeniden tesis edilmiştir. Güvenlik alanındaki işbirliğiyse döneminin güçlü gemisi Missouri Zırhlısının yanında iki destroyerle birlikte Dolmabahçe önlerine demir atmasıyla 1946 yılında başlamıştır.
Bu tarihten itibaren Amerika ,Sovyet yayılmacılığı karşısında Türkiye’nin koruyucusu olmuş, toprak kayıpları yaşamasını ve Sovyetler Birliği’nin etkisi altına girmesini kendi çıkarlarının gereği engellemiştir. Türkiye, Truman Doktrininin sağladığı mali/askeri destekten, az da olsa Marshall yardımından yararlanmış, 1949’da kurulan NATO’ya da ilk genişlemesi sırasında, 1952’de üye olmuştur.
Ancak 1960’lardan itibaren ikili ilişkiler işbirliğinden ziyade sorunlarla tanımlanmıştır. Bir yandan Sovyetler Birliği’nin doğrudan tehdit olmaktan çıkması, diğer yandan Kıbrıs başta olmak üzere diğer konuların Türkiye’nin gündemine girmesi gerginliklerin yaşanmasına yol açmış, beklentiler çatışmıştır. Türkiye çıkarlarına saygı gösterilmesini isterken Amerika mutlak itaat talep etmiştir.
Yine de Türkiye ilişkileri yönetilebilmiş, çıkarlarını korumak, beklentilerini gerçekleştirmek için zaman zaman en güçlü müttefikini karşısına almayı, bedel ödemeyi kabullenmiş, bazen Ermeni sorununda olduğu gibi kendini ve pozisyonunu değiştirmiş, son birkaç yıldır da ikincil sorunlar........
© Karar
