A- TÜKETİCİ HAKEM HEYETİ NEDİR?

1. Tüketici Hakem Heyeti; Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından, tüketici işlemleri ile tüketiciye yönelik uygulamalardan doğabilecek uyuşmazlıklara çözüm bulmak amacıyla kurulan ve yine bakanlık tarafından yetki alanı ve iş bölümü belirlenen heyetlerdir.

2. Bu aşamada tüketici hakem heyetinin görev alanına hangi konuların girdiğini tespit edebilmek için tüketici işleminin tanımını yapmak faydalı olacaktır. 6502 Sayılı Tüketicinin Korunmasına Dair Kanuna göre tüketici işlemini: Mal veya hizmet piyasalarında kamu tüzel kişileri de dâhil olmak üzere ticari veya mesleki amaçlarla hareket eden veya onun adına ya da hesabına hareket eden gerçek veya tüzel kişiler ile tüketiciler arasında kurulan, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet, bankacılık ve benzeri sözleşmeler de dâhil olmak üzere her türlü sözleşme ve hukuki işlemi ifade eder.1

3. Tüketici hakem heyetleri, tüketicilerin tarafı olduğu ayıplı mal ve hizmetler, taksitle satış sözleşmeleri, tüketici kredisi sözleşmeleri, konut finansmanı sözleşmeleri, ön ödemeli konut satış sözleşmeleri, iş yeri dışında kurulan sözleşmeler, mesafeli sözleşmeler, devre tatil ve uzun süreli tatil hizmeti sözleşmeleri, paket tur sözleşmeleri, abonelik sözleşmeleri, eser, taşıma, simsarlık, sigorta, vekâlet ve bankacılık sözleşmeleri gibi her türlü tüketici sözleşmeleriyle satış sonrası hizmetler ve garanti belgesi uygulamalarından kaynaklanan uyuşmazlıklar hakkında karar verirler.2

B- TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN ÜYELERİ

1. Başkanlığı illerde ticaret il müdürü, ilçelerde ise kaymakam veya bunların görevlendireceği bir memur tarafından yürütülen tüketici hakem heyeti;

a) Belediye başkanının konunun uzmanı belediye personeli arasından görevlendireceği bir üye,

b) Baronun, mensupları arasından görevlendireceği bir üye,

c)Satıcının tacir olduğu uyuşmazlıklarda ticaret ve sanayi odasının ya da bunların ayrı ayrı örgütlendiği yerlerde ticaret odasının; satıcının esnaf ve sanatkâr olduğu uyuşmazlıklarda, illerde esnaf ve sanatkârlar odaları birliğinin, ilçelerde ise en fazla üyeye sahip esnaf ve sanatkârlar odasının görevlendireceği bir üye,

ç) Tüketici örgütlerinin kendi aralarından seçecekleri bir üye, olmak üzere başkan dâhil beş üyeden oluşur. Başkan ve üyelerin yedekleri de ayrıca belirlenir.

C- PARASAL SINIR ve YETKİLİ TÜKETİCİ HAKEM HEYETİNİN TESPİTİ

1. Taraflar, hakem heyetlerine ancak belli bir miktarın altındaki uyuşmazlıklar için başvurulabilir. Bu miktar her yıl güncellenmektedir. 2025 yılı için 149.000 (yüz kırk dokuz bin) Türk Lirası altında bulunan uyuşmazlıklarda İlçe veya İl Tüketici Hakem Heyetlerine başvuru yapılması zorunludur. Bunun üzerindeki uyuşmazlıklar için tüketici hakem heyetlerine başvuru yapılamaz.

2. Uyuşmazlık değerinin döviz cinsinden olması durumunda, söz konusu değer başvuru tarihindeki Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasının belirlediği efektif döviz satış kuru esas alınarak Türk Lirasına çevrilir.

3. Başvurunun, tek bir uyuşmazlıkla ilgili olması ve uyuşmazlık konusunun bu maddede belirtilen parasal sınırı aşması halinde, sınırı aşan kısımdan feragat edilerek tüketici hakem heyetine başvuru yapılabilir. Parasal sınırı aşan kısım için tekrar tüketici hakem heyetine başvuru yapılamaz.

4. Yetkili tüketici hakem heyeti ise, tüketicinin yerleşim yerinin bulunduğu veya tüketici işleminin yapıldığı yerdeki tüketici hakem heyetidir. Tüketici hakem heyetinin bulunmadığı yerlerde ise başvurular o yerdeki kaymakamlığa yapılabilir. Yapılan bu başvurular, kaymakamlıklarca gereği yapılmak üzere........

© Hukuki Haber