menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Türkiye'de sınav odaklı eğitim sistemi, öğrencilerin umudunu nasıl etkiliyor?

6 24
27.06.2025

Laika Danışmanlık Merkezinden Başkent Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Aylin Demirli Yıldız ile sınav odaklı eğitim sistemimizin öğrencilere etkilerini konuştuk.

Umut Sınavla Ölçülmez: Eğitimde Başarıyı Yeniden Tanımlamak Gerek

Türkiyede sınav odaklı eğitim sistemi, öğrencilerin umudunu nasıl etkiliyor?

Ben yıllardır hem öğrencilerle hem öğretmenlerle çalışan biri olarak şunu çok net gözlemliyorum: Sınavlar sadece bilgi ölçmüyor, umudu da tüketiyor. Çünkü biz çocuklara başarmak için yalnızca sınavı geçmeleri gerektiğini söylüyoruz. Oysa umut, sadece bir hedefe ulaşmak değil, o hedefe ulaşmak için birden fazla yol görebilmek ve vazgeçmeden yola devam edebilmek demek.

Sınav sistemimiz ise bu çoklu yolları değil, tek bir doğruyu öğretiyor. Bu da çocuğun alternatif üretme becerisini köreltiyor. Kendine güvenen, yeni yollar deneyen, hata yapmaktan korkmayan çocuklar yetiştirmek istiyorsak sınavı merkeze değil, süreci merkeze almalıyız. Çocuk sadece sınav kazanmak için değil, çözüm üretmek, iş birliği yapmak ve düşünmek için de okula gitmeli.

Sınıfta umutlu bir iklim yaratmak için öğretmenlerin yapabilecekleri bazı şeyler şunlardır:

• Başarıyı sadece sınav notuyla değil, çabanın kendisiyle de takdir etmek

• Hataları öğrenme fırsatı olarak sunmak

• Alternatif çözüm yolları bulmaya teşvik etmek

• Her öğrencinin güçlü yönünü fark edip ortaya çıkarmak

• Öğrencilerin bireysel hedefler koymalarına rehberlik etmek

Sınav sistemi, sosyoekonomik eşitsizlikleri nasıl etkiliyor? Umut bu denklemde nerede duruyor?

Bu ülkede aynı sınavla, bambaşka dünyalardan gelen çocukları yarıştırıyoruz. Biri 5 yıl boyunca özel dersle hazırlanıyor, öteki bir soba başında tek kitapla çalışıyor. Sonra da ikisini aynı sınava sokup adaletli bir değerlendirme yaptığımızı........

© HalkTV