“Bugün gelinen noktada beka, yalnızca devletin varlığına dair bir güvenlik söylemi değil, siyasi yönelimleri belirleyen ve ittifak siyasetini şekillendiren en güçlü politik anahtar olarak kullanılmaktadır.”

Eğitimci yazar Sercan Çelik ile “Beka” kelimesi üzerine konuştuk.

Taraf Deriştiren Kelimelerde Bugün Beka Kelimesini Konuşuyoruz. Peki Nedir Bu Beka?

Beka kelimesi, benim için sıradan bir kelime değil; Türkiye’de son 20 yıldır tam olarak anlamlandıramadığımız siyasal hamlelerin, ittifak değişimlerinin, söylem kırılmalarının kilididir. Bu yönüyle, kavramlar üzerinden politika okuması yapmanın ne kadar önemli olduğunu da gösteriyor.

Kelimenin hem gündelik hem de dini anlamları vardır. Genel olarak; sonsuzluk, kalıcılık, ebedilik gibi anlamlar taşır. Bu bağlamda siyasetteki kullanımı da çok köklüdür. “Devlet-i ebed müddet” fikrinin günümüzdeki karşılığı gibi düşünülebilir.

Peki Bu Hangi Tarafındaydı, Nasıl Taraf Değiştirdi?

Beka kelimesinin geçmişten bugüne Milliyetçi Hareket Partisi tarafından kullanıldığını söyleyebilirim. Bence bunun en iyi tanımını "ebedi kalıcılık" diyerek yine Bahçeli yapmıştır. Burada taraf değiştirenler, bekayı tehdit edenlerdir. Örneğin Bahçeli, 11 Ocak 2014 konuşmasında şöyle diyordu:

“Milli bekamız derin bir çukura yuvarlanmaktadır. Milli kimliğimiz AKP-PKK-HDP-İmralı canisi ve küresel vandalizmin hedefindedir.”

Bahçeli, bu sözleriyle AKP, PKK, HDP ve Öcalan’ı beka sorunu olarak görmüştür. Ancak sonra AKP ile ittifak kurunca, AKP’yi bu tandemin içinden çıkarıp şöyle demiştir:

“CHP-İYİ Parti-HDP-PKK-FETÖ ve marjinal sol partiler aynı hedefe kilitlenmişlerdir.”

Bu kez CHP ve İYİ Parti’yi eklemiştir. O günlerde beka sorunu görüp kapatılması için hedef gösterdiği HDP yerine kurulan DEM Parti ile yakınlaşınca; CHP, İYİ Parti, Zafer Partisi gibi çözüm sürecine kuşkuyla yaklaşanlar beka sorunu olmuştur. Yani Bahçeli ilk beka tehditleri olarak açıkladığı herkesle birlik olmuştur.

Peki Başta "Anlamlandıramadığımız Meselelerin Kilidi" Dediniz? Bunu Açar Mısınız?

Evet, bence konunun en önemli noktası. Televizyonlarda, gazetelerde, dergilerde neredeyse her yerde şu sorular soruluyor:

Bahçeli neden bir anda AKP ile ittifak yaptı?

Neden bir anda Öcalan’ı muhatap alıp DEM Parti ile yakınlaştı?

Bahçeli’nin neredeyse tüm hamleleri öngörülemez gibi söyleniyor ve şok etkisi yaratıyor. Ancak biz beka kelimesinin izinden giderek bu süreci akla yatkın bir hale getirebiliriz.

Bahçeli’nin tüm konuşmalarını beka kelimesi ekseninde inceledim. Bu kelimenin Bahçeli’nin 2002 yılından bugüne en çok kullandığı kelime olduğunu söyleyebilirim. Ama en çok kullandığı konuşması, referandum sürecinde yaptığı 7 Mart 2017 TBMM Grup Toplantısı konuşmasıdır. Bu konuşmasında “beka” kelimesini tam 21 kez kullanıyor.

Burada Türklüğün, devletin ve milletin bekasının ana amaç olduğunu; yaptığı neredeyse tüm hamlelerin bu eksende geliştiğini tarihi örneklerle anlatıyor:

“Bizim için beka, varlık ve birliğimizin kilididir. Bizim için beka Türk’lük, Türk milleti, Türk vatanı, Türk bayrağı, Türkiye Cumhuriyeti’dir…”

“8 Mart 2006 tarihli basın toplantımızda, Irak’ta yaşanan gelişmelerin ve hükümetin bunlar karşısındaki tutumunun, Türkiye’nin güvenliğine, bekasına karşı açık ve yakın bir tehdit ve tehlike mahiyeti kazandığı uyarısında bulunmuştuk.” (Bu tarih Saddam Hüseyin devrildikten sonra Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’nin devletleştiği tarihin hemen ardındandır.)

“11 Ağustos 2009’da düzenlediğimiz bir basın toplantısında; milli bekanın devamında mutlaka gerekli ve zorunlu olduğuna inandığımız ‘tek vatan, tek devlet, tek millet, tek bayrak ve tek dil’ ülkümüzü tartışmaya açacak gelişmelere sonuna kadar karşı çıkacağımızı söylemiştik.” (Kürt Açılımı süreci)

“27 Mart 2012 tarihli TBMM grup toplantımızda; terörle mücadeledeki zafiyetin, bölücülüğe verilen siyasi kredilerin ve küresel hesaplara uydu olunmasının millet ve devlet bekası için önemli sıkıntılara yol açtığını ikazla belirtmiştik.” (2012 YPG’nin kuruluşu, 2011-2012 bölgesel Kürt protestoları, açlık grevleri, Uludere, Irak Bölgesel Kürt Yönetimi’nin güç kazanması)

Bu konuşmada MHP’nin sınır ötesi tehditler üzerindeki ısrarını tarihsel süreç içinde görüyoruz. Konuşmanın sonunda da referandum sloganını belirtiyor:

“Milliyetçi Hareket Partisi 16 Nisan’da demokrasi arenasında millet için evet, devlet için evet, Cumhuriyet için evet, Türklüğün bekası için evet, Türkiye için evet.”

Devlet Bahçeli’nin 60’ın üzerinde beka kelimesini en çok kullandığı yıl 2017. Ayrıca bu konuşmanın yapıldığı 2017 yılı bölgesel hareketlilik için kritik bir yıl. Çünkü 2017 yılında Irak Bölgesel Kürt Yönetimi bağımsızlık için referandum yapmaya karar verdi.

2017’de bir yandan içeride başkanlık referandumu yapılırken, sınır ötesinde Kürtler bağımsız bir devlet için referandum yapıyordu. Üstelik Suriye’de de bir Kürt devleti kuruluyordu. Bu sınır ötesinde Kürtlerin güçlenmesi MHP’nin neden içerde AKP’yi desteklediğini açıklıyor.

Peki Beka Üzerinden Bu Yakınlaşmaları Nasıl Değerlendiriyorsunuz? Bu Süreç Tahmin Edilebilirse Nasıl İlerleyecek?

MHP’nin beka üzerinden ima ettiği bütünlük, aslında Musul ve Kerkük gibi Misak’ı........

© HalkTV