menu_open Columnists
We use cookies to provide some features and experiences in QOSHE

More information  .  Close

Hayatın tadını daha iyi almak için tuzdan vazgeçin!

35 0
18.06.2025

Tuz sever misiniz? Ben ölürüm! Yemeğin tadına bakmadan tuz atanlardanım ben... Etrafımda herkes tatlı krizine girer, ben tuzlu! Olmazsa olmazımdır benim... "Az at şu tuzu" diyenlere de Cyrano de Bergerac'ın "İstemem eksik olsun" tiradının tuzlusu diyebileceğimiz "Medeniyet tuzun üzerine kurulmuştur" diye başlayan tiradımı atarım: "Tuzun keşfi ile o güne kadar oradan oraya gezip duran kabileler bir yer de konaklayıp kök salmaya başladılar. Gece gündüz avcılık yapan ve ot toplayan kadınlar erkekler tuzun keşfi ile birlikte yiyeceklerini bozulmadan saklamayı öğrendiler. Oturup düşünmeye, konuşmaya daha çok vakitleri oldu. Tuz zaman içerisinde altın gümüş gibi değerli madenlerle bir tutulmaya başlandı. Ülkeler birbirlerine hediye olarak tuz gönderiyordu bir zamanlar... Tuz o kadar değerliydi ki Antik Roma'da askerler, maaşlarının bir kısmını ‘salarium’ adı verilen’ tuz parası’yla alırdı. İngilizce’deki ‘salary’ (maaş) sözcüğünün kökleri ‘salarium’dandır. 15. Yüzyılda tuz tüketimine uygulanan ‘tuz vergisi’nden (Gabelle) soylular, din adamları ve diğer bazı ayrıcalıklı kişiler muaf tutulmaya başladı. Devletlerin, tuz üzerinde tekeller kurması, zamanla halk üzerinde baskıya dönüştü. Fransa'da ‘gabelle’in halkı canından bezdirmesi Fransız Devrimi’ne giden süreçte önemli bir rol oynadı. 1930’da Hindistan’da Mahatma Gandhi’nin başlattığı “Tuz Yürüyüşü”, İngiliz sömürge yönetiminin tuz üzerindeki tekeline karşı büyük bir direniş hareketi olmuş. Bu yürüyüş, sadece bir protesto değil, bağımsızlık mücadelesinin simgesi haline geldi...”

Tıpkı bu giriş paragrafına boca ettiğim tüm bu kelimeler gibi konu yemeğin tuzu olunca elimi korkak alıştırmıyorum bol bol döküyorum…

HER YIL BİNLERCE KİŞİ GEREĞİNDEN FAZLA TUZ NEDENİYLE HAYATINI KAYBEDİYOR

Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) günlük tuz tüketiminin 5 gramı geçmemesini söylüyor. Sağlık Bakanlığımız, Türkiye’de günlük ortalama tuz tüketiminin 9.9 gram olduğunu açıklamış birkaç yıl önce… DSÖ ve bizim Sağlık Bakanlığı kusura bakmasın yemeğe tuz atarken yanımda bir tartı taşıyamam tuzum ve ben gayet mutlu mesut yaşıyorum... Daha doğrusu yaşıyordum!

Bir süre önce bir tanıdığımız babası daha önce duymadığım bir rahatsızlık nedeniyle hastanelik oldu! Doktorun su içmesi tavsiyesini aşırı ciddiye alan ve sabah uyandıktan sonra öğleye kadar yaklaşık 4 litre su içen adam hastaneye kaldırıldı. Doktorlar aşırı su içmesi sonucunda ‘su zehirlenmesi’ yaşadığını kanındaki sodyum oranının düştüğünü söylemişler. Bir dizi tedavi yöntemi ve ilaçla birlikte doktorlar kontrolü şekilde tuz tüketimini arttırması söylenmiş… Adamın başına gelenleri duyduğumda benim tuz tutkumun hayırlı bir şey olduğunu düşünüyordum ki........

© Habertürk