Uzun sayılabilecek bir süredir dünyayı bekleyen “dijital cehennem” hakkında uzmanlar makaleler yazıyor, kitaplar yayınlıyor. Elektrik kesintisi riski ise dijitalleşmenin yaygınlaştığı dünyamızda en kötü senaryoların yazılmasına sebep oluyor. En basitinden tüm önemli bilgilerin saklandığı dijital ortamda yaşanacak kayıplarla nasıl baş edileceğine dair endişeler var. Ayrıca kötü niyetli girişimler için de çözüm noktasında sıkıntılar söz konusu.

İspanya ve Portekiz genelinde milyonlarca kişiyi etkileyen geniş çaplı elektrik kesintisinin sebep olduğu kaos Avrupa’yı etkilerken, dünyanın genelinde ise derin endişelere sebep oldu. Avrupa’da mağazalar, fabrikalar, metrolar çalışmadı, evler karanlığa gömülerken tren seferleri ile uçuşlar da ertelendi. Dijital ödeme sistemleri üzerinden ödeme olmayınca insanlar nakit para arayışına girdi. ATM’lerde kuyruklar oluştu.

Türkiye de Avrupa elektrik sisteminin; enterkonnektenin bir parçası olduğu için sorun biraz daha büyümüş olsaydı etkilenecekti. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar da bu duruma dikkat çekerek; “Şu anda sıkıntıdan etkilenmedik, ama bizi etkileyecek boyutta, biz de Avrupa sistemine bağlıyız” şeklinde açıklama yapmış.

Ağırlıkla iki ülkeyi etkileyen geniş kapsamlı elektrik kesintisinin boyutlarının anlaşılması açısından Portekiz’in ulusal elektrik şirketi REN tarafından yapılan değerlendirme önemli. REN yetkilileri, tam normalleşme sağlanmasının bir hafta sürebileceğini söylüyorlar. İspanyol elektrik şebekesi operatörü Red Electrica Espanola (REE) yetkilileri ise tarihte benzeri olmayan bir hadise yaşadıklarını ifade ediyorlar.

Yeni dijital dünya düzeninde elektrik kesintisi gibi durumlar ve veri merkezi çöküntüleri daha çok karşımıza çıkacak gibi görünüyor. Ülkeler arasında tartışmalara, dijital çatışmalara neden olacak gelişmeler bile yaşayabiliriz. Özellikle siber güvenlik enerji arzı ve verilerin korunması açısından çok değerli, hatta ölüm-kalım derecesinde kıymetli olacak.

Dijitalleşme sebebiyle enerji talebi katlanarak artıyor olması sebebiyle enerji tüketiminin kontrolü, ülkeler arasındaki enerji sistemlerinin de yeniden gözden geçirilmesini ve ilave önlemler alınmasını gerekli kılacaktır. Ülkeler internet ağlarıyla birbirlerine entegre oldukları gibi Avrupa’da enerji sistemlerini birbirine bağlamış durumda, bazı ülkeler ile küresel dev dijital şirketlerin veri merkezleri Avrupa’nın kuzey ülkelerinde yer alıyor. Mesela ABD’nin META şirketinin veri merkezlerinin önemli kısmı Kuzey Avrupa’da. Bu merkezler de çok fazla elektrik harcıyor. Şayet Avrupa’daki elektrik krizi büyümüş olsaydı tüm dünyayı etkileyen gelişmeler de olabilirdi. Ancak tehlike henüz........

© Habertürk